16.10.2007

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWP-21/gg-12/2007

Katowice, dnia 24.10.2007 r.

I N F O R M A C J A Nr 21/2007 śm./EW

w sprawie wypadku zbiorowego, w tym jeden śmiertelny i jeden lekki, zaistniałego w dniu 16.10.2007 r. około godz. 20⁵⁵ w Zakładach Górniczo – Hutniczych „Bolesław” S.A. w Bukownie, w Kopalni „Olkusz-Pomorzany”, któremu ulegli:

górnik strzałowy, lat 42, pracujący w górnictwie 19 lat - wypadek śmiertelny,

górnik, operator SWS, lat 38, pracujący w górnictwie 16 lat - wypadek lekki.

Wypadek zbiorowy zaistniał w chodniku badawczym 1 w rejonie skrzyżowania chodnika badawczego 1 z komorą eksploatacyjną KE-40, w oddziale O/III w bloku hektarowym 768/818 na poziomie +190 m n.p.m. Złoże rud Zn-Pb w tym rejonie to złoże niezagrożone tąpaniami, niemetanowe, niezagrożone wyrzutami gazów i skał oraz niezagrożone wybuchem pyłu węglowego. Zostało zaliczone do III stopnia zagrożenia wodnego. Oddział O/III prowadził roboty przygotowawcze i eksploatacyjne systemem komorowo-filarowym z podsadzką hydrauliczną. Urabianie prowadzone było przy pomocy materiału wybuchowego. Chodnik badawczy 1 w rejonie skrzyżowanie z komorą eksploatacyjną KE-40 wykonany w obudowie kotwowej stalowej wklejanej typu „Olkusz „20A”, w siatce kotwienia 1,0 m x 1,0 m, o długości kotew 1,6 m. Chodnik posiadał max. szerokość 5,9 m i wysokość do 5,4 m.

W dniu 16.10.2007 r. na zmianie II rozpoczynającej się od godz. 14⁰⁰ sztygar zmianowy wyznaczył trzech górników strzałowych do wykonywania robót strzałowych: w przecince eksploatacyjnej 1 wykonywanej z chodnika badawczego 27 (PE-1), w przecince eksploatacyjnej 2 wykonywanej z chodnika badawczego 27 (PE-2) oraz chodniku badawczym 27 wykonywanym z chodnika badawczego 18 (chodnik 27). W czasie wiercenia otworów pod obudowę kotwową w PE-2 uległ awarii samojezdny wóz wiertniczy typu MONOMATIC. W związku z awarią sztygar polecił wykonywać roboty strzałowe w komorze eksploatacyjnej KE-40 wykonywanej z chodnika badawczego 27 (KE-40) zamiast w PE-2. Roboty strzałowe w KE-40 prowadzone były na zbicie do chodnika badawczego 1. Przodki KE-40 oraz w PE-1 oddalone były od siebie o około 15 m. Po załadowaniu środkami strzałowymi, z użyciem samojezdnego wozu strzałowego SWS, ww. przodków przez strzałowego, który uległ wypadkowi, przystąpiono do ich odpalenia. Górnik strzałowy rozwinął linię strzałową typu PSY 2 x 1,5 mm² długości około 50 m zamiast min. 80 m jak ustalono w metryce strzałowej, z PE-1 do chodnika badawczego 1 w rejon wyznaczonego na stropie przebicia z KE-40. Wstępnie ustalono, że górnik strzałowy samowolnie zmienił stanowisko strzałowe ustalone w metryce strzałowej, które wyznaczone zostało w chodniku badawczym 20. W chodniku badawczym 1 w rejonie wyznaczonego przebicia znajdował się również wóz strzałowy SWS wraz z przebywającym w kabinie operatorem. Około godziny 20⁵⁵ nastąpiło równoczesne odpalenie otworów strzałowych w PE-1 oraz w KE-40. W wyniku odpalenia otworów strzałowych w KE-40 nastąpiło jej przebicie do chodnika badawczego 1 w miejscu gdzie przebywał górnik strzałowy i operator SWS. Górnik strzałowy został przysypany odstrzelonym urobkiem natomiast operator przebywający w kabinie został uderzony odłamkami skalnymi. O wypadku poinformował sztygara inny górnik strzałowy, który w tym czasie przebywał w chodniku badawczym 1 około 50 m od miejsca zdarzenia. Natychmiast zorganizowano akcję uwalniania przysypanego górnika strzałowego oraz transport na powierzchnię rannego operatora. W akcji ratowniczej brały udział dwa zastępy ratownicze własne oraz dwa zastępy ratownicze z OSRG w Jaworznie.
Górnik strzałowy został uwolniony spod urobku o godzinie 1²³. Lekarz będący na miejscu wypadku stwierdził zgon poszkodowanego w wyniku doznanych obrażeń.

Przyczyną wypadku zbiorowego było uderzenie górnika strzałowego i górnika operatora bryłami skalnymi przemieszczającymi się z KE-40 do chodnika badawczego 1 na skutek odpalenia materiału wybuchowego z niedozwolonego miejsca.
Przyczyna ta wynikła z niewłaściwej organizacji i nadzoru robót strzałowych.

W związku z zaistniałym wypadkiem zbiorowym Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie nakazał:

Zabezpieczyć dojścia do rejonu zaistniałego wypadku zbiorowego w bloku 818 oraz do nie odstrzelonego chodnika badawczego nr 27 w bloku 819 w sposób ustalony przez KRZG.
Przebieranie odstrzelonego urobku, celem odnalezienia zapalarki, dziennika strzałowego oraz pozostałego sprzętu strzałowego w KE-40 oraz w przecince eksploatacyjnej z chodnika badawczego 27 prowadzić w sposób ustalony przez KRZG pod nadzorem OUG w Krakowie.
Zabezpieczyć i przekazać do badań przez upoważnioną jednostkę naukowo-badawczą:
1. materiał wybuchowy typu ERGODYN 30E,
2. zapalniki elektryczne typu ERGODET 25MS 0,2AWZI 4mFe,
3. zapalniki elektryczne typu NITRODET LP 0,2A 4mFe,
4. ubranie robocze górnika strzałowego, który uległ wypadkowi śmiertelnemu
5. samojezdny pojazd oponowy typu SWS-4B nr kopalniany 3
na okoliczność ich zgodności z właściwymi certyfikatami i właściwymi dokumentacjami techniczno-ruchowymi oraz prawidłowości ich stosowania w zakładzie górniczym.
Przedstawienia w terminie bezzwłocznym do wiadomości Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie sprawozdania i wyników z wykonanych czynności sprawdzających określonych w punkcie 3 niniejszej decyzji.
Z przyczynami i okolicznościami zaistniałego wypadku zbiorowego zapoznać załogę zakładu górniczego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Krakowie.