23.10.2007

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 19.11.2007 r.

INFORMACJA Nr 66/2007/EW

o wypadku ciężkim, zaistniałym w dniu 23.10.2007r. o godzinie 9²⁰, w JSW S.A. KWK „Krupiński” w Suszcu, któremu uległ górnik oddziału GZL, lat 39, pracujący w górnictwie 20 lat – poszkodowany zmarł w dniu 17 listopada 2007.

Wypadek zaistniał we wnęce kołowrotowej w rejonie skrzyżowania likwidowanej ściany N-5 z chodnikiem N-3 w pokładzie 333/1 na poziomie 620, na stanowisku obsługi kołowrotu typu KTH-1, podczas wykonywania prac, związanych z transportem sekcji obudowy zmechanizowanej typu ZAM-12/26 POz/M.

Pokład 333/1 w rejonie likwidowanej ściany N-5 zaliczony jest do IV kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia tąpaniami, I stopnia zagrożenia wodnego oraz klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Do momentu wypadku, ze ściany N-5 wytransportowano łącznie 111 sekcji obudowy zmechanizowanej, a do zakończenia likwidacji ściany pozostało 49 sekcji. Przesuwanie sekcji obudowy zmechanizowanej do przedziału transportowego oraz jej dalszy transport do chodnika N-3 prowadzony był w początkowej fazie za pomocą własnego układu przesuwnego, a następnie za pomocą kołowrotu typu KTH-1, zabudowanego we wnęce, zlokalizowanej naprzeciw wylotu ze ściany. Strop w rejonie kolejnej sekcji, przeznaczonej do wytransportowania zabezpieczony był tzw. „sekcją asekuracyjną”. Nachylenie spągu w ścianie nie przekraczało 22^°. W miejscu prowadzonych prac w rejonie sekcji nr 113 występowały pogorszone warunki górnicze, co objawiało się m.in. lokalnymi opadami skał stropowych oraz zaniżeniem gabarytów przedziału transportowego do wysokości 1,6 m i szerokości 1,42 m, które utrudniały wyprowadzenie sekcji. Ponadto wyciągana sekcja nr 113 była zakleszczona o rozpartą poniżej sekcję asekuracyjną.

Wnęka kołowrotowa, o wymiarach: szerokość - 4,2 m, głębokość - 3,85 m, wysokość od 2,4 m, do 3,1 m, wykonana była w obudowie stalowej ze stropnic o profilu V29, podpartych przy ociosach stojakami typu SV. Była ona przewietrzana za pomocą odrębnego lutniociągu tłoczącego o średnicy 400mm. W odległości około 20 m od przedmiotowej wnęki w chodniku N-3, zainstalowany był kołowrót typu „Jankowice”, służący do załadunku sekcji obudowy zmechanizowanej na platformę elektrycznej kolejki spągowej zębatej typu KSZ-650/900/30/60-A.

W dniu 23.10.2007 r., na zmianie A, rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰, sztygar oddziałowy GZL skierował 11 górników do prac w rejonie ściany N-5, w tym dwóch pracowników do obsługi kołowrotów KTH-1 i „Jankowice”. Około godziny 9⁰⁰, pod bezpośrednim nadzorem nadgórnika, przystąpiono do wykonywania czynności, związanych z przesuwaniem sekcji nr 113 do przedziału transportowego za pomocą liny Ø 34 kołowrotu typu KTH‑1. Celem zwiększenia siły uciągu, w odległości około 10m od stanowiska obsługi kołowrotu KTH-1 w ścianie N-5, w prowizoryczny sposób przymocowano do niej linę Ø 27 kołowrotu „Jankowice”. Lina ta była wprowadzona do ściany N-5 poprzez krążek typu 5T, zamocowany do podciągu stalowego, zabudowanego we wlocie do wnęki kołowrotowej. Dokumentacja likwidacji ściany N-5 nie przewidywała takiego rozwiązania. O godzinie 9²⁰, podczas próby przesuwania sekcji za pomocą obu kołowrotów, nastąpiło zerwanie połączenia lin i gwałtowne uwolnienie liny kołowrotu „Jankowice”. Jej koniec, uzbrojony w zaczep w postaci krążka stalowego o średnicy 180 mm, dynamicznie przemieścił się do wnęki kołowrotowej, uderzając pracownika obsługującego kołowrót KTH-1 w część czołową jego hełmu. W wyniku uderzenia obsługujący kołowrót KTH-1 doznał „rany tłuczonej czoła” i stracił przytomność. Po udzieleniu pierwszej pomocy, przez zatrudnionych w rejonie pracowników, poszkodowanego wytransportowano na powierzchnię, a następnie przewieziono do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju, gdzie został poddany operacji głowy.

Przyczyną wypadku ciężkiego było uderzenie w czoło górnika końcem liny kołowrotu.

Przyczyna ta wynikła ze stosowania niedozwolonych i niebezpiecznych metod pracy oraz braku właściwego nadzoru robót.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Rybniku w dniu 23.10.2007 r. wydał decyzję, w której nakazał:

Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej likwidacji ściany N-5 w pokładzie 333/1 do czasu:
1. opracowania technologii wyjeżdżania sekcją obudowy zmechanizowanej z szeregu do przedziału transportowego, uwzględniającej występujące aktualnie warunki górnicze w tej ścianie oraz doprowadzenia obudowy przedziału transportowego do stanu zgodnego z ustaleniami „Projektu technicznego likwidacji ściany N-5 w pokładzie 333/1”,
2. doprowadzenia stanu technicznego kołowrotu typu „Jankowice”, wykorzystywanego do transportu sekcji obudowy zmechanizowanej i ich załadunku na platformę kolejki spągowej w chodniku N-3 w pokładzie 333/1 oraz wyłącznika zasilającego ten kołowrót do stanu zgodnego z dokumentacją, na podstawie której prowadzona jest ich eksploatacja,
3. usunięcia nieprawidłowości w zakresie stanu technicznego liny kołowrotu typu KTH-1, wykorzystywanego do transportu sekcji obudowy zmechanizowanej w przedziale transportowym likwidowanej ściany,
4. ponownego odbioru rejonu likwidowanej ściany przez komisję powołaną przez KRZG oraz uzyskania zezwolenia KRZG na dalszą jej likwidację.
Ponownie zapoznać pracowników zatrudnianych przy likwidacji ściany N-5 w pokładzie 333/1 z zasadami bezpiecznego wykonywania prac.
Zapoznać pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego z przyczynami i okolicznościami zaistniałego wypadku ciężkiego.