28.10.2008.1

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 4.11.2008 r.

I N F O R M A C J A Nr 73/2008/EW

w sprawie wypadku ciężkiego, zaistniałego w dniu 28.10.2008 r., około godziny 21⁴⁸ w KW S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Piast” w Bieruniu, któremu uległ górnik oddziału G-6 - operator obudowy zmechanizowanej, lat 44, pracujący w górnictwie 24 lata.

Wypadek zaistniał w ścianie 435 w pokładzie 207 o miąższości od 2,6 m do 3,0 m, o nachyleniu do 7^o, niemetanowym zaliczonym do: I stopnia zagrożenia tąpaniami, I stopnia zagrożenia wodnego, klasy „A” zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i V grupy skłonności węgla do samozapalenia. Ściana 435 o długości około 184 m i wysokości do 2,1 m, eksploatowana poprzecznie z zawałem stropu, po wzniosie 70, wyposażona była w 122 sekcje obudowy zmechanizowanej typu SATO-08/26-POz, przenośnik ścianowy typu PAT E260 i kombajn ścianowy typu KSW-460 NZ.

Od połowy sierpnia 2008 r. na całym wybiegu ściany występowały uskoki o małym zrzucie, powodujące trudności w utrzymaniu stropu, lokalne obniżenia wysokości oraz wzrost naprężeń w górotworze. W tym czasie zaczęto stwierdzać pogarszający się stan techniczny elementów zasadniczych sekcji obudowy zmechanizowanej. Pogorszone warunki górniczo-geologiczne oraz konieczność przeprowadzania napraw obudowy zmechanizowanej, spowodowały, że postęp ściany w sierpniu i wrześniu wynosił do około 25 m. Od początku października ruch ściany 435 odbywał się w strefie oddziaływania krawędzi wybranego pokładu 206/1-2, której wpływ powodował trudności w utrzymaniu stropu.

W dniu 16.09.2008 r., w czasie kontroli codziennej obudowy zmechanizowanej stwierdzono występowanie wygięcia sworznia łącznika lemniskaty w sekcji nr 43, co zostało odnotowane w książce kontroli obudowy. W dniu 24.10.2008 r. została opracowana i zatwierdzona technologia prowadzenia ściany 435, ze względu na uszkodzenie sekcji nr 43. Zgodnie z technologią, do czasu wymiany uszkodzonych łączników lemniskatowych, stropnica sekcji powinna być dodatkowo podbudowana dwoma stojakami typu SHC, jednak nie zawierała ustaleń wykluczających możliwość przebywania pracowników pod uszkodzoną sekcją obudowy, w czasie wykonywania czynności technologicznych, związanych z postępem ściany.

W dniu 28.10.2008 r. na zmianie, rozpoczynającej się od godziny 18³⁰ trwającej do godziny 2⁰⁰ dnia następnego, prowadzono urabianie ściany 435. Około godziny 21²⁰ po urobieniu kombajnem kolejnego odcinka ściany, przystąpiono do przesuwania sekcji nr 40-45, na odcinku z pogorszonymi warunkami górniczo-geologicznymi. Około godziny 21⁴⁸ górnik – operator obudowy zmechanizowanej, sterując funkcjami roboczymi sekcji nr 44, spod uszkodzonej sekcji nr 43, niespodziewanie został przygnieciony stropnicą sekcji do zastawki przenośnika ścianowego.
Po uwolnieniu poszkodowanego i wytransportowaniu na powierzchnię, został przewieziony do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 1 w Tychach. W wyniku badań stwierdzono, że poszkodowany doznał urazu klatki piersiowej, obustronnego stłuczenia płuc, krwawienia z drzewa oskrzelowego, odmy płucnej, jednostronnego złamania żeber po stronie lewej, zaburzeń świadomości, ostrej niewydolności oddechowej i wstrząśnienia mózgu.
Według wstępnych ustaleń, przyczyną wypadku ciężkiego było dociśniecie górnika do zastawki przenośnika ścianowego sekcją nr 43, w czasie wykonywania manewrów sekcją nr 44.

W związku z zaistniałym wypadkiem, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach nakazał:

Wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej eksploatacji sekcji obudowy zmechanizowanej typu SATO-08/26-POz w ścianie 435 w pokładzie 207 na poziomie 650 m, do czasu:
- zweryfikowania ustaleń w kopalnianych ,,Technologiach prowadzenia ściany nr 435, pokł. 207, oddz. G 6 na poz. 650 m, do czasu wymiany uszkodzonych sworzni łączników lemniskatowych w sekcjach nr 43 i 13 obudowy zmechanizowanej typu SATO-08/26-POz W1 z dnia 22 i 24 października 2008 r.”, zatwierdzonych przez KRZG, w zakresie dalszego prowadzenia postępu ściany, niezbędnego dla przeprowadzenia naprawy ww. uszkodzeń obudowy i doprowadzenia ich stanu technicznego do zgodności z DTR. Zweryfikowana technologia powinna wykluczyć możliwość przebywania pracowników pod uszkodzonymi sekcjami obudowy, w czasie wykonywania czynności technologicznych, związanych z postępem ściany,
- przeprowadzenia doraźnej szczegółowej kontroli stanu technicznego pozostałych sekcji obudowy zmechanizowanej typu SATO-08/26-POz, usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości, przeprowadzenia odbioru technicznego oraz uzyskania zezwolenia KRZG na ponowne oddanie do ruchu sekcji obudowy zmechanizowanej.
Ponownie przeszkolić zainteresowanych pracowników, w zakresie bezpiecznej eksploatacji obudowy zmechanizowanej typu SATO-08/26-POz w ścianie 435 w pokładzie 207, uwzględniając:
- realizację warunków stosowania zezwolenia na odstępstwo od postanowień, zawartych w pkt 4.3.3. ppkt 2 zał. nr 4 do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28.06.2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. z 2002 r. nr 139, poz. 1169, z późn. zm.), określonych w Decyzji Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego,
- występujące warunki górniczo-geologiczne,
- sposób kontrolowania i dokumentowania stanu technicznego sekcji.
Z okolicznościami wypadku zapoznać pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.