4 05 2017

Wyższy Urząd Górniczy

  Departament Górnictwa

Otworowego i Wiertnictwa                                                                        

Katowice, dnia 11 maja 2017 r.

INFORMACJA Nr 8s/2017/EW

w sprawie wypadku indywidualnego śmiertelnego zaistniałego w dniu 4 maja 2017 r., około godziny 8⁰⁰, w likwidowanej części odkrywkowego zakładu górniczego „Niemce - Rokitno II – część NE – Pole A” w miejscowości Wólka Rokicka Kolonia, gmina Niemce, powiat lubartowski, woj. lubelskie, któremu uległ kierowca samochodu ciężarowego, lat 59, nie pracującyw górnictwie.

 Wypadek śmiertelny nastąpił w likwidowanym wyrobisku poeksploatacyjnym złoża piasków budowlanych „Niemce-Rokitno II część NE” w polu A należącym do przedsiębiorcy Kruszywa Niemce S.A. Likwidacja części odkrywkowego zakładu górniczego „Niemce – Rokitno II – Część NE – Pole A” polega na wypełnianiu wyrobiska poeksploatacyjnego odpadami (skała płonna pochodząca z kopalni węgla kamiennego Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.) w procesie odzysku R5 w celu przywrócenia pierwotnej rzeźby terenu, zgodnie z decyzjami wydanymi przez Marszałka Województwa Lubelskiego na odzysk odpadów oraz planem ruchu likwidowanej części odkrywkowego zakładu górniczego „Niemce – Rokitno II – Część NE – Pole A” zatwierdzonym decyzją Dyrektora OUG w Lublinie z dnia 25 kwietnia 2016 r., znak: LUB.920.28.2016.BS.

W dniu zdarzenia prowadzono prace związane z wypełnianiem wyrobiska poeksploatacyjnego odpadami, tj. skałą płonną. Skała płonna dostarczana była samochodami ciężarowymi na strop wyrobiska poeksploatacyjnego, na utwardzony częściowo płytami żelbetowymi plac, a następnie wyładowany towar był sukcesywnie za pomocą spycharki LIEBHERR 734 przemieszczany do wyrobiska poeksploatacyjnego.

W dniu 4 maja 2017 r. operator spycharki pracownik „firmy obcej”, prowadzącej prace w ruchu zakładu górniczego  rozpoczął pracę na I-wszej zmianie, trwającej od godz. 6.00 do godz. 14.00. Ruch zakładu w dniu wypadku nie był nadzorowany przez osoby kierownictwa i dozoru ruchu. Jak ustalono do chwili wypadku na miejsce wyładunku przyjechało kilka samochodów ciężarowych, a operator spycharki sukcesywnie przemieszczał skałę płonną do wyrobiska. Około godz. 8:00 do miejsca wyładunku, zlokalizowanego w odległości około 10 m od krawędzi skarpy, podjechał kierowca samochodu ciężarowego SCANIA i wyładował skałę płonną na placu rozładunkowym. Wyładunek spowodował zmianę obciążenia naczepy i utratę przyczepności kół napędowych, co skutkowało unieruchomieniem samochodu. Kierowca poprosił operatora spycharki o pociągnięcie samochodu ciężarowego, tak aby samochód odzyskał przyczepność.

Operator podjechał tyłem spycharki do kabiny samochodu ciężarowego, kierowca zapiął stalową linę (o długości ok. 3,0 m) do zaczepu na przodzie samochodu i tyłu spychacz. Po zajęciu miejsca w kabinie samochodu, kierowca oraz operator spycharki wykonali holowanie pojazdu na odległość około 4,0 m od miejsca wyładunku, do momentu odzyskania przyczepności kół napędowych. Operator spycharki zatrzymał maszynę, a kierowca samochodu ciężarowego podjechał na odległość około 1,0 m od tyłu spycharki aby umożliwić odczepienie liny holowniczej. Kierowca samochodu wysiadł z kabiny, odpiął linę holowniczą i jej koniec zaczepił z tyłu spycharki. Kierowca samochodu wykonał ruch ręką w kierunku operatora spycharki aby ten odjechał, sam pozostając na miejscu w celu zamknięcia części atrapy maski, pod którym umieszczony jest zaczep do holowania. Operator spycharki lewą ręką zwolnił dźwignię bezpieczeństwa i przy ruchu powrotnym ręką zaczepił o dźwignię jazdy spycharki powodując jej przesunięcie do tyłu. Ponieważ spycharka była uruchomiona, a dźwignia prędkości obrotowej ustawiona w pozycji maksymalnej, przesuniecie dźwigni jazdy do tyłu spowodowało niekontrolowane, gwałtowne przemieszczenie do tyłu maszyny i dociśnięcie kierowcy do kabiny samochodu ciężarowego. Następnie operator spycharki ruszył do przodu spycharką na odległość ok. 2 m od samochodu ciężarowego w celu uwolnienia poszkodowanego i udzielenia mu pomocy.

Na miejsce wyładunku po pewnym czasie przyjechał następny samochód ze skałą płonną i operator spycharki poprosił kierowcę, aby zadzwonił na numer alarmowy. Około godziny 8:30 przybyły na miejsce wypadku lekarz pogotowia ratunkowego stwierdził zgon poszkodowanego.

O zaistniałym wypadku Dyrektor OUG w Lublinie został powiadomiony w dniu 4 maja 2017 r. około godziny 10⁰⁰. Miejsce zdarzenia zostało zabezpieczone do czasu przyjazdu pracowników OUG w Lublinie. Nieznacznemu przemieszczeniu uległa jedynie spycharka, w celu udzielenia pomocy poszkodowanemu.

Podczas oględzin na miejscu wypadku stwierdzono, że spycharka LIEBHERR 734 wyposażona była w niesprawny dźwiękowy sygnał cofania. Ponadto kierownik ruchu nie dopuścił spycharki LIBHERR 734 do ruchu w zakładzie górniczym oraz nie upoważnił operatora do jej obsługi.

Przyczyną wypadku było przyciśnięcie poszkodowanego kierowcy do kabiny jego samochodu ciężarowego przez przemieszczającą się w gwałtowny sposób spycharkę, w wyniku niekontrolowanego przesunięcia dźwigni jazdy w pozycję „do tyłu” przez jej operatora.

W związku z zaistniałym wypadkiem, Dyrektor OUG w Lublinie wstrzymał ruch likwidowanej części odkrywkowego zakładu górniczego „Niemce-Rokitno II – część NE – Pole A”, w części dotyczącej eksploatacji spycharki LIBHERR 734, określając następujące warunki jego wznowienia:

• wyposażyć spycharkę w sygnalizację ostrzegawczą oraz akustyczną sygnalizację cofania,
• podjąć niezbędne środki zapobiegawcze polegające na zabezpieczeniu spycharki uniemożliwiającym włączenie i eksploatację maszyny do czasu usunięcia w/w nieprawidłowości,
• dokonać komisyjnego przeglądu stanu technicznego spycharki i oddać do ruchu na podstawie pisemnego zezwolenia kierownika ruchu zakładu górniczego.

Ponadto Dyrektor OUG w Lublinie wydał decyzję nakazującą:

1. Wyznaczyć osobę kierownictwa lub dozoru ruchu zakładu górniczego do wykonywania nadzoru nad prowadzeniem ruchu tego zakładu na danej zmianie albo ruch zakładu górniczego na danej zmianie nadzorować osobiście.
2. Obsługę maszyn, tj. spycharki wykonującej prace w ruchu zakładu górniczego, powierzyć pracownikom posiadającym odpowiednie upoważnienie do obsługi danego typu maszyny wydane przez kierownika ruchu zakładu górniczego na podstawie udokumentowanych uprawnień i kwalifikacji.
3. Przeszkolić osoby wykonujące prace w ruchu zakładu górniczego w zakresie znajomość przepisów, zagrożeń oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w ruchu zakładu górniczego, w tym w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Zapoznać pracowników zakładu górniczego z obowiązującym dokumentem bezpieczeństwa lub odpowiednią jego częścią
4. Zapoznać operatora spycharki z opracowaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego, instrukcją bezpiecznego wykonywania pracy na stanowisku operatora spycharki.
5. Określić dla spycharek i samochodów ciężarowych poruszających się w zakładzie górniczym, szerokość pasa bezpieczeństwa, w zależności od przyjętej technologii eksploatacji złoża, od górnej lub dolnej krawędzi poszczególnych skarp. Przekroczenie granicy tego pasa jest niedopuszczalne.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Lublinie.

.