19.07.2011

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 22 .07.2011 r.

IN F O R M A C J A Nr 40/2011/EW

o tąpnięciu i wypadku zbiorowym zaistniałych w wyniku wstrząsu o energii 8 x 10⁶J, w dniu 19.07.2011r. o godz. 18⁰⁶ w Kompanii Węglowej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Bobrek-Centrum” Ruch Centrum w Bytomiu.

Wypadkowi zbiorowemu uległo 3 pracowników oddziału górniczego, sztygar zmianowy i dwóch górników.

Tąpnięcie i wypadek zbiorowy zaistniały w rejonie ściany 6 w pokładzie 510 w.d. (warstwa przyspągowa) na poziomie 585m, której eksploatację prowadzono z podsadzką hydrauliczną.

Pokład 510 o grubości od 8,9m do 9,4m i nachyleniu od 2° do 11°, zaliczony został do III stopnia zagrożenia tąpaniami, I kategorii zagrożenia metanowego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego. W stropie pokładu 510 zalega warstwa piaskowca o grubości od 1,6m do 22,0m, a w spągu 0,8m łupka ilastego i 8,7m łupka piaszczystego.

W dniu 24.01.2011r. rozpoczęto eksploatację ściany 6 w warstwie przyspągowej pokładu 510 o grubości do 2,4m.

Ściana 6 wyposażona została w 70 sekcji obudowy zmechanizowanej typu Glinik 13-25/Pp oraz kombajn typu KSW-460NZ współpracujący z przenośnikiem typu Rybnik 750. Do dnia 19.07.2011r. ścianą 6 uzyskano postęp 370m.

W dniu 19.07.2011r., na zmianie B rozpoczynającej się o godz. 12³⁰, w ścianie prowadzono urabianie. W rejonie ściany zatrudnionych było 27 pracowników, w tym 16 z oddziału górniczego. O godz. 18⁰⁶ zaistniał wstrząs górotworu o energii 8x10⁶J, zlokalizowany po stronie zrobów podsadzkowych około 30m od frontu ściany i 70m na południe od linii zlikwidowanego chodnika 8/6. Wstrząs spowodował tąpnięcie, wskutek którego 3 pracowników zatrudnionych w rejonie skrzyżowania ściany z chodnikiem 8/6 uległo wypadkom. Pracownicy, którzy ulegli wypadkom zostali wytransportowani na noszach z rejonu ściany przez wycofujących się pracowników, a następnie poszkodowanych przewieziono do szpitala. Po badaniach lekarskich, sztygar zmianowy oddziału górniczego, który odniósł ciężkie obrażenia głowy (wypadek przekwalifikowany został na wypadek lekki) i jeden z górników, który doznał złamania lewego podudzia, pozostali w szpitalu. Trzeci z poszkodowanych został skierowany do domu.

Skutki tąpnięcia wystąpiły w ścianie 6 na odcinku o długości 42m, od skrzyżowania z chodnikiem 8/6, w postaci: wypiętrzenia spągu na wysokość do 1,0m, zniszczenia lub uszkodzenia obudowy drewnianej wykonywanej pomiędzy sekcjami obudowy zmechanizowanej, uszkodzenia drewnianej wykładki stropu w polu przeznaczonym do podsadzania oraz przechylenia dwóch sekcji obudowy zmechanizowanej przy chodniku 8/6. Ponadto zaniżone zostało do około 1,0m wyjście ze ściany w wyniku wypiętrzenia spągu i opadu skał ze stropu.

Przyczyną tąpnięcia był wstrząs o energii 8x10⁶J, zaistniały wskutek rozładowania energii skumulowanej w górotworze.

Przyczyną wypadku zbiorowego było dynamiczne oddziaływanie skutków wstrząsu na pracowników zatrudnionych rejonie skrzyżowania ściany 6 z chodnikiem 8/6 w pokładzie 510 w.d.

W związku z zaistniałym wstrząsem i wypadkiem zbiorowym, Dyrektor OUG w Gliwicach nakazał:
- w dniu 19.07.2011r.:

1. wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji pokładu 510 w.d. ścianą 6 na poziomie 585m do czasu przeprowadzenia oględzin rejonu ściany,
2. zabezpieczyć dojścia do rejonu ściany 6 w pokładzie 510 w.d. do czasu przeprowadzenia oględzin rejonu ściany 6 i miejsca wypadku zbiorowego,

-w dniu 20.07.2011r., w wyniku przeprowadzonych oględzin rejonu zaistniałego tąpnięcia i wypadku zbiorowego:

1. wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji pokładu 510 w.d. ścianą 6 na poziomie 585m, do czasu sprawdzenia prawidłowości rozwiązań technicznych, stosowanych w Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK „Bobrek-Centrum” przy eksploatacji pokładu 510 w.d. poprzez uzyskanie opinii Komisji do Spraw Tąpań, Obudowy i Kierowania Stropem w Podziemnych Zakładach Górniczych, dotyczącej:
   - przyczyn tąpnięcia zaistniałego w dniu 19.07.2011r. w rejonie ściany 6 w pokładzie 510 w.d,
   - projektu technicznego ściany 6 w pokładzie 510 w.d. w zakresie profilaktyki zagrożeń tąpaniami w aspekcie możliwości wznowienia oraz bezpiecznego prowadzenia dalszej eksploatacji,
   oraz przedstawienie Dyrektorowi OUG w Gliwicach sprawozdania i wyników
   z wykonanych czynności sprawdzających, określonych w punkcie 1 w terminie do dnia 22.08.2011r.,
2. prace związane z przywracaniem funkcjonalności wyrobisk oraz usuwaniem skutków tąpnięcia prowadzić w oparciu o szczegółowe ustalenia kierownika ruchu zakładu górniczego uwzględniające stałą kontrolę zagrożeń naturalnych oraz pozytywnie zaopiniowane przez zespoły do spraw zagrożeń naturalnych. Do czasu podjęcia tych ustaleń zabezpieczyć dojścia do rejonu ściany 6 w pokładzie 510 w.d.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.