20 09 2017
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 27 września 2017 r.
INFORMACJA Nr 49/2017/EW
w sprawie awarii centrali telefonicznej, zaistniałej dniu 20 września 2017 r. o godzinie 1110 w zakładzie górniczym Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A., Kopalnia Węgla Kamiennego „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie” Ruch Zofiówka.
Zakład górniczy Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A., Kopalnia Węgla Kamiennego „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie” wyposażono w ogólnozakładowy system łączności telefonicznej, zbudowany dla Ruchów Borynia i Zofiówka w oparciu o centralę telefoniczną – system telekomunikacyjny typu HETMAN/T. Ruch Zofiówka wyposażono sześciosekcyjny, 1822 numerowy serwer telekomunikacyjny DGT IPnova, produkcji firmy DGT Sp. z o.o. w Straszynie. System umożliwia porozumiewanie się w wyrobiskach i z powierzchnią zakładu górniczego. W dniu 20 września 2017 r. od godziny 1110 konserwator centrali telefonicznej w Ruchu Zofiówka otrzymał zgłoszenia od abonentów dołowych o samoistnym rozłączaniu się realizowanych połączeń pomiędzy abonentami centrali telefonicznej, skutkujące w konsekwencji brakiem łączności dla 320 numerów abonentów dołowych, 256 numerów powierzchniowych oraz 24 łączy cyfrowych (w tym pulpitu łączności dyspozytorskiej dyspozytora metanometrii i dyspozytora energomechanicznego). W zaistniałej sytuacji służby teletechniczne zakładu górniczego podjęły próby usunięcia uszkodzenia. Pomimo telefonicznego skontaktowania się z autoryzowanym serwisem centrali, próby usunięcia awarii nie powiodły się. W związku z powyższym wezwano na miejsce autoryzowany serwis producenta firmę COMFORTEL Sp. z o.o. z siedzibą w Tychach. Przybyły na miejsce, około godziny 1240, przedstawiciel serwisu stwierdził uszkodzenie wyposażenia sterującego sekcji IV serwera DGT IPnova, odpowiedzialnego za komunikację z jednostką centralną oraz brak możliwości przełączenia na procesor rezerwowy. Po wymianie uszkodzonego elementu sterującego, o godz. 1313 pracownik serwisu przywrócił działanie sekcji IV centrali telefonicznej z pracującym jednym z dwóch procesorów grupowych PK-DSP, odpowiedzialnych za komunikację z jednostką sterującą (centralną), zabudowanym w innym miejscu kasety sterującej sekcyjnej. Pomimo przeprowadzonych czynności serwisowych sekcji IV uruchomienie rezerwowego procesora (pozycja prawa) było niemożliwe, ze względu na prawdopodobne uszkodzenie kasety sterującej sekcyjnej dla sekcji III i IV centrali z zabudowanymi procesorami grupowymi PK-DSP poszczególnych sekcji.
W czasie awarii w wyrobiskach przebywało 715 pracowników zatrudnionych na zmianie „A”. Dyspozytor ruchu w tym czasie utrzymywał łączność z załogą za pomocą sprawnego pulpitu łączności dyspozytorskiej oraz systemu łączności alarmowo-rozgłoszeniowej typu SAT, niezależnego od systemu ogólnozakładowej łączności telefonicznej. Dyspozytor metanometrii korzystał w czasie awarii z łączności ogólnozakładowej, natomiast dyspozytor energomechaniczny ze sprawnego pulpitu systemu łączności alarmowo-rozgłoszeniowej typu SAT. Urządzenia dyspozytorni zakładowej i metanometrycznej funkcjonowały prawidłowo. W związku z powyższym nie podjęto decyzji o wstrzymaniu ruchu zakładu górniczego i wyprowadzeniu załogi. W czasie awarii nie stwierdzono zdarzeń wypadkowych oraz przekroczeń dopuszczalnych stężeń metanu w wyrobiskach.
Przyczyną awarii wskazaną w „Raporcie w sprawie awarii”, opracowanym w dniu 25 września 2017 r. przez autoryzowany serwis producenta (firmę COMFORTEL Sp. z o.o. z siedzibą w Tychach) było uszkodzenie styków połączeniowych gniazda kodującego numer sekcji centrali („zimne luty”), dla procesora grupowego PK-DSP sekcji IV w kasecie sterującej sekcyjnej dla sekcji III i IV.
W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego wydał decyzję nakazującą usunięcie nieprawidłowości polegającej na eksploatowaniu centrali telefonicznej – systemu telekomunikacyjnego typu DGT HETMAN/T zbudowanego w oparciu o serwer telekomunikacyjny DGT IPnova, niezgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową (instrukcją obsługi) tj. bez gorącej rezerwy procesora PK-DSP (strona prawa) sekcji IV przedmiotowej centrali telefonicznej.
Informację opracowano na podstawie danych z SUG w Katowicach.