4 10 2019

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia                                       

  Katowice, dnia 3 stycznia 2020 r.

INFORMACJA Nr 65/2019/EW 

w sprawie wypadku poparzenia łukiem elektrycznym, zaistniałego w dniu 4 października 2019 r. około godziny 9³⁵ w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK Bolesław Śmiały w Łaziskach Górnych w chodniku nr 601/B w pokładzie 325 na poziomie 530 m.

Wypadek zaistniał w chodniku nr 601/B w pokładzie 325 na poziomie 530 m przy stacji transformatorowej typu MAR-400/6PM nr kopalniany 279.

Pokład 325 niemetanowy, niezagrożony tąpaniami, zaliczony został do klasy A zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego.

W chodniku nr 601/B zabudowana była rozdzielnia 6kV R-200 zestawiona z 17 pól rozdzielczych typu RDGm-12I. Pole rozdzielcze nr 6 tej rozdzielni wyposażone było między innymi w człon wysuwny z wyłącznikiem próżniowym typu VD4, uziemnik oraz cyfrowe zabezpieczenia nadprądowe kierunkowe typu MiCOM P127. Z pola nr 6 rozdzielni 6kV R-200 kablem typu YHKGXSekyn 3x70 mm² o długości około 110 m, zasilana była stacja transformatorowa typu MAR-400/6PM nr kopalniany 279. Dalej, poprzez komorę przyłączową górnego napięcia tej stacji, kablami 6kV o długości około 1300 m, w tym typu YHKGXSekyn 3x120 mm², zasilona była stacja transformatorowa typu MAR-X-1-400/6/500/X/X PM nr kopalniany 252. Stacja transformatorowa nr kopalniany 279 wyposażona była w dwie metalowe płozy połączone belkami.

W dniu 4 kwietnia 2019 r., sztygar oddziałowy oddziału elektrycznego MEUD-3 wystawił  między innymi polecenie pisemne nr 654/19/MEUD3 na odłączenie ze stacji transformatorowej nr kopalniany 279 kabla 6kV, który zasilał stację transformatorową nr kopalniany 252. W tym dniu na zmianie A, rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰, sztygar oddziałowy do odłączenia kabla 6kV ze stacji transformatorowej nr kopalniany 279 skierował 3 elektromonterów oddziału MEUD-3, to jest wyznaczonych w poleceniu: kierującego zespołem i dopuszczającego oraz członka zespołu. Na tej zmianie do prac w rozdzielni 6kV R-200 skierowanych zostało także 5 elektromonterów oddziału elektrycznego MESW.

O godzinie 9⁰³ w polu nr 6 rozdzielni 6kV R-200 dopuszczający wyłączył wyłącznik próżniowy, przesunął człon wysuwny do pozycji „próba” i zamknął uziemnik. O godzinie 9¹⁰ przy stacji transformatorowej nr kopalniany 279, przekazał on miejsce pracy kierującemu zespołem. Dopuszczający i kierujący zespołem potwierdzili to podpisami w poleceniu pisemnym nr 654/19/MEUD3. Dopuszczający poszedł do rozdzielni 6kV R-200, a kierujący zespołem wraz z członkiem zespołu odłączyli i wyprowadzili z komory przyłączowej stacji nr kopalniany 279 kabel 6kV typu YHKGXSekyn 3x70 mm², to jest zasilający stację z pola nr 6 w rozdzielni 6kV R200, zamiast kabla 6kV typu YHKGXSekyn 3x120 mm². Koniec odłączonego kabla 6kV z rozsuniętymi nieizolowanymi końcami żył roboczych ułożyli na spągu pod belką łączącą płozy tej stacji. Po zamknięciu komory przyłączowej stacji kierujący zespołem poinformował dopuszczającego o zakończeniu prac.

O godzinie 9³⁰ dopuszczający załączył pole nr 6 w rozdzielni 6kV R-200 i na nieizolowanych końcach żył roboczych kabla typu YHKGXSekyn 3x70 mm² pojawiło się napięcie 6kV.

O godzinie 9³⁵ kierujący zespołem przemieszczał ten kabel i będące pod napięciem 6kV nieizolowane końce dwóch żył roboczych dotknęły metalowej belki łączącej płozy stacji, co spowodowało zwarcie łukowe. Powstały łuk elektryczny oparzył przedramię i dłoń lewej ręki kierującego zespołem. Wskutek zwarcia, w polu nr 6 rozdzielni 6kV R-200 zadziałało zabezpieczenie typu MiCOM P127 i wyłączony został wyłącznik próżniowy. Elektromonter będący członkiem zespołu wezwał na pomoc elektromonterów przebywających w  rozdzielni 6kV R-200, którzy przyszli na miejsce wypadku i udzielili poszkodowanemu pierwszej pomocy. Poszkodowany o własnych siłach, z jednym z elektromonterów wyjechał na powierzchnię do kopalnianego punktu pierwszej pomocy. Po zbadaniu przez lekarza, poszkodowany przewieziony został do Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich.

Przyczyną wypadku poparzenia łukiem elektrycznym elektromontera było zwarcie międzyfazowe łukowe na będących pod napięciem 6kV nieizolowanych końcach żył roboczych kabla typu YHKGXSekyn 3x70 mm², w wyniku jego podnoszenia i dotknięcia żył do metalowej belki łączącej płozy stacji transformatorowej.

W związku z wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach:

1. wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji pola rozdzielczego 6kV typu RDGm-12I numer 6 w rozdzielni 6 kV R-200 na poziomie 530 m wraz z siecią zasilającą stację transformatorową typu MAR-400/6 PM numer fabryczny 8815227/2010, numer kopalniany 279, zabudowaną w chodniku 601B w pokładzie 325, do czasu:

• usunięcia skutków zaistniałego zwarcia łukowego międzyfazowego na końcach żył roboczych kabla 6kV typu YHKGXSekyn 3x70, zasilającego wyżej wymienioną stację transformatorową z tego pola,
• wykonania pomiarów rezystancji stanu izolacji przedmiotowej stacji transformatorowej oraz kabla 6kV typu YHKGXSekyn 3x70 zasilającego tą stację,
• przeprowadzenia kontroli ciągłości uziemiających przewodów ochronnych oraz wykonania pomiarów rezystancji uziemienia systemu SUPO,
• uzyskania zezwolenia kierownika ruchu zakładu górniczego na ponowne oddanie do ruchu przedmiotowej stacji transformatorowej, poprzedzonego komisyjnym potwierdzeniem prawidłowego stanu technicznego kabla 6kV i odbiorem stacji transformatorowej.

2. nakazał zabezpieczyć do ewentualnych badań cyfrowy zespół zabezpieczeń nadprądowych kierunkowych typu MiCOM P127 o numerze fabrycznym 4204246, zabudowany w polu rozdzielczym typu RDGm-12I numer 6 w rozdzielni 6kV R-200 na poziomie 530 m.

 Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.