8.12.2012

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWP-27/gg-104/2012

Katowice, dnia 17.12.2012 r.

I N F O R M A C J A Nr 27/2012 śm/EW

w sprawie zawału skał stropowych i wypadku śmiertelnego, zaistniałych w dniu 8.12.2012 r., około godziny 20⁵⁵ w Katowickim Holdingu Węglowym S.A. KWK „Mysłowice-Wesoła” ruch „Wesoła” w Mysłowicach, któremu uległ górnik, lat 43, pracujący w górnictwie 25 lat.

Wypadek zaistniał w przodku chodnika podstawowego II Dz drążonego w przystropowej warstwie pokładu 510 Dz na poziomie 665m. Pokład 510 o grubości około 11m zaliczony został do I stopnia zagrożenia tąpaniami, IV kategorii zagrożenia metanowego i klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Nad pokładem zalegał łupek ilasty o grubości do 0,3 m, a powyżej zroby zawałowe pokładu 501, wybranego na całą miąższość, tj. do 3,4 m. Chodnik podstawowy II Dz o wysokości około 3,8 m, szerokości około 7,0 m oraz nachyleniu do 6^o, drążono z pozostawieniem w stropie półki o grubości około 1 m, za pomocą kombajnu chodnikowego typu MR-340 EX, w obudowie typu ŁPrw 32/V32, z rozstawem odrzwi co 0,75 m. Zgodnie z projektem technicznym, obudowę należało stabilizować 12 rozporami wieloelementowymi dwustronnego działania, a opinkę stropu i ociosów wykonywać z siatek zgrzewanych.

Wyrobisko przewietrzano wentylacją odrębną kombinowaną, z zastosowaniem wentylatora typu WLE-803B i lutni elastycznych o średnicy 1000 mm oraz urządzenia odpylającego typu UO-1000. Do dnia 8.12.2012 r. wydrążono 138,5 m chodnika podstawowego II Dz.

W dniu 8.12.2012 r. na zmianie trwającej od godziny 18⁰⁰ do 1³⁰, chodnik podstawowy II Dz obłożony był do postępu. W przodku zatrudnionych było sześciu pracowników oddziału PRP-2, pod nadzorem sztygara zmianowego. Po przyjściu do przodka pracownicy przystąpili do robót związanych z jego drążeniem, pomimo że w strefie manewrowej kombajnu, tj. na odcinku około 20 m od czoła przodka obudowa nie była prawidłowo stabilizowana, ponieważ między jej odrzwiami zabudowanych było od 7 do 10 rozpór, zamiast co najmniej 12, jak przewidywał projekt techniczny. Po wykonaniu zabioru dla zabudowy kolejnych odrzwi, kombajnista przystąpił do wycofywania kombajnu. W tym czasie dwóch górników przebywało przy kombajnie, po stronie ociosu północnego, w odległościach odpowiednio około 3m i około 8 m od czoła przodka. Około godziny 20⁵⁵, najprawdopodobniej wskutek nieprawidłowo wykonanej stabilizacji odrzwi, obudowa chodnika utraciła stabilność i przemieściła się, po stronie ociosu północnego, w kierunku przodka, a pomiędzy odrzwiami 4 i 5 licząc od przodka, doszło do rozsunięcia łuków ociosowych na długości około 2 m oraz uszkodzenia siatek opinających i rozpór stabilizujących, w wyniku czego doszło do zawału skał stropowych. Zawał objął swoim zasięgiem w całości kombajn chodnikowy i północną część wyrobiska, natomiast po stronie południowej skały wypełniły 2/3 przekroju. W następstwie zawału jeden z pracowników, przebywający obok kombajnu, przysypany został rumoszem skalnym. Pozostali pracownicy niezwłocznie rozpoczęli akcję uwalniania poszkodowanego, a dozorujący prace sztygar poinformował o zdarzeniu dyspozytora kopalni. Rozpoczęto akcję ratowniczą, której kierownictwo objął zastępca kierownika ruchu zakładu górniczego. Akcja polegała na przebieraniu rumoszu skalnego i zabezpieczaniu stropu przed obrywającymi się skałami. Do akcji zaangażowane zostały zastępy własne, z kopalń sąsiednich i jednostek ratownictwa górniczego. W dniu 9.12.2012 r. około godziny 22⁰⁰ odnaleziono poszkodowanego, a po jego uwolnieniu, o godzinie 22³⁴ lekarz stwierdził zgon w następstwie doznanych obrażeń. Akcję ratowniczą zakończono w dniu 10.12.2012 r. około godziny 2⁴⁴, po zabezpieczeniu i wzmocnieniu obudowy w miejscu zdarzenia.

Według wstępnych ustaleń przyczyną zawału była utrata stabilności obudowy chodnika podstawowego II Dz, będąca skutkiem nieprawidłowo wykonanej stabilizacji odrzwi w strefie przyprzodkowej, co polegało na zastosowaniu mniejszej od wymaganej projektem technicznym ilości rozpór stabilizujących obudowę.

Przyczyną wypadku śmiertelnego było przysypanie pracownika rumoszem skalnym, w następstwie zawału, spowodowanego utratą stabilności obudowy.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach nakazał:

1. Wstrzymać drążenie chodnika podstawowego II Dz w pokładzie 510 Dz na poziomie 665 m, do czasu:
   a) określenia przyczyn zawału przez kopalniany zespół ds. zagrożeń, poszerzony o specjalistów z zakresu mechaniki górotworu i obudowy,
   b) zweryfikowania projektu technicznego drążenia wyrobiska, zaopiniowanego przez kopalniany zespół ds. zagrożeń, poszerzony o specjalistów, przy uwzględnieniu wniosków tego zespołu, określających przyczyny zaistniałego zdarzenia,
   c) usunięcia skutków zawału, w oparciu o technologię zaopiniowaną przez kopalniany zespół ds. zagrożeń poszerzony o specjalistów z zakresu mechaniki górotworu i obudowy oraz zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
   d) zapewnienia odpowiedniej stabilności obudowy.
2. Podjąć niezbędne działania, zmierzające do przeprowadzenia sekcji zwłok - uwzględniającej badania na obecność alkoholu w organizmie poszkodowanego pracownika oddziału PRP-2, w celu określenia przyczyny zgonu.
3. Katowickiemu Holdingowi Węglowemu S.A. w Katowicach spowodować sprawdzenie przez specjalistyczną jednostkę badawczą parametrów technicznych oraz poprawności wykonania zabezpieczonych w trakcie oględzin: dwóch rozpór typu Rdt/V32/V34/V36 dla rozstawu odrzwi 0,5 m, trzech rozpór typu Rdt/V32/V34/V36 dla rozstawu odrzwi 0,75 m, dwóch strzemion obudowy typu SDOD V32/V36, dwóch strzemion obudowy typu SDOG V32/V36 oraz dwóch siatek zgrzewanych łańcuchowo – węzłowych typu DR–ŁWL-1 które wykorzystywano przy wykonywaniu obudowy w chodniku podstawowym II Dz w pokładzie 510 Dz na poziomie 665 m.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.