Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 11/2012

W artykule zaprezentowano wielkości i kierunki dostaw gazu ziemnego do Polski w minionych 8 latach. Mając na uwadze znaczenie PMG dla krajowego systemu gazowego przedstawiono obecny stan infrastruktury magazynowej w kraju oraz podejmowane przez Ministra Gospodarki, jak i przedsiębiorstwa energetyczne działania mające na celu rozbudowę istniejących bądź budowę nowych pojemności magazynowych.

Treść artykułu

Eksploatacja metanu z pokładów węgla jest prowadzona od lat 20.XX wieku, głównie w USA. W celu uzyskania większego stopnia sczerpania metanu stosowane są zaawansowane metody wydobycia tego gazu (ECBM), tj. zatłaczanie azotu i dwutlenku węgla. Technologia ECBM jest obecnie na etapie badań, od połowy lat 90. XX wieku realizowane są projekty badawczo-rozwojowe i demonstracyjne. Pierwsze projekty ECBM z użyciem dwutlenku węgla (Allison) i azotu (Tiffany), zrealizowane w basenie San Juan (USA) wykazały, że zatłaczanie tych gazów jest tam technicznie i ekonomicznie możliwe. Spowodowało ono zwiększenie wydobycia metanu o około 17-18% w przypadku zatłaczania CO2, i o około 10-20% w przypadku N2. Pierwszy w Europie projekt składowania dwutlenku węgla z równoczesnym wydobyciem metanu (RECOPOL), zlokalizowany w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, potwierdził możliwość zatłaczania CO2 do pokładów węgla o bardzo niskiej przepuszczalności. Podobnie projekty w Fenn-Big Valley (Alberta, Kanada) i basenie Qinshui (Chiny), wykazały możliwość stosowania ECBM w wysokouwęglonych pokładach węgla o niskiej przepuszczalności.

Stres zawodowy jest obecnie powszechnym zagrożeniem związanym z miejscem pracy. Przeprowadzone wśród pracowników dołowych badania wykazują, iż wykonywanie przez nich obowiązków w warunkach współwystępowania tak wielu zagrożeń potęguje odczucie stresu. U przeszło połowy respondentów świadomość zagrożeń wynikających z pracy na dole kopalni wpływa na ich nastawienie do niej. Dlatego też uzasadnionym może być fakt, że część z nich – aż 44 % ankietowanych – zmieniłaby jakiś aspekt swojej pracy.

Przedstawiono algorytm opracowany w środowisku Mathcad® do wyznaczania wartości parametrów eksploatacyjnych na podstawie danych z przekroju pionowego niecki obniżeniowej w stanie ustalonym dla przypadku pokładu zalegającego poziomo. Algorytm uwzględnia wyznaczenie następujących parametrów: współczynnik eksploatacyjny, granice parceli eksploatacyjnej, wartość obrzeża eksploatacyjnego, wartość obniżenia wskutek odwadniania, tangens kąta rozproszenia wpływów. Parametrami wejściowymi są: głębokość eksploatacji, wysokość furty eksploatacyjnej oraz wartości empiryczne przemieszczeń pionowych punktów niecki obniżeniowej i odległości między tymi punktami.