Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 09/2016

W artykule przedstawiono wyniki analiz pomiarów geodezyjnych mających na celu ustalenie czasu trwania końcowej fazy poeksploatacyjnych ruchów górotworu i powierzchni. Określenie tego czasu ma bardzo istotne znaczenie w przypadku prowadzenia procesów inwestycyjnych na terenie górniczym oraz w przypadku rozstrzygania sporów w zakresie ustalania odpowiedzialności za szkody powstałe
w obiektach budowlanych. W ramach analiz wyselekcjonowano 7 przypadków zakończenia ruchów stwierdzonych pomiarami. Następnie na podstawie tych wyników zaproponowano prostą zależność empiryczną pozwalającą na ustalenie tego czasu dla całego rozpatrywanego terenu.

Od wielu lat górnictwo i wydobywanie wśród gałęzi gospodarki zajmuje czołowe miejsce pod względem narażenia na wypadki. Taka sytuacja uzasadnia potrzebę analizy przyczyn wypadków, a także ich skutków. W artykule dokonano, więc analizy wypadków występujących w górnictwie i wydobywaniu na podstawie danych statystycznych oraz przeglądu piśmiennictwa. Jej celem było ukazanie ilości wypadków, omówienie zagrożeń, przyczyn oraz skutków niebezpiecznych zdarzeń, aby możliwe było sprecyzowanie działań prewencyjnych.

Szyb VI KWK „Budryk” jest najgłębszym szybem w Polsce i udostępnia najgłębszego poziomu wydobywczy 1290 m. Był on głębiony dwuetapowo, w latach 1979–1985 do głębokości 1034,3 m, a następnie w latach 2011–2015 do osiągnięcia docelowej głębokości 1320 m. W drugim etapie pogłębiano szyb wyposażonego już w górniczy wyciąg szybowy użytkowany cały czas przez kopalnię. Wymagało to zabudowy szeregu urządzeń, konstrukcji i zabezpieczeń na powierzchni i w szybie, a także dostosowania harmonogramów pracy dwóch górniczych wyciągów szybowych, tj. wyciągu służącego do pogłębiania szybu oraz wyciągu kopalnianego, którym prowadzono: jazdę ludzi, transport materiałów, wydobycie, rewizje i kontrole oraz naprawy i remonty. Szczególnym wyzwaniem dla wykonawcy było prowadzenie robót wymagających wykonania pełnego cyklu technologicznego, jak np. roboty strzałowe, czy wykonywanie obudowy betonowej. Pogłębienie szybu i budowa eksploatacyjnego poziomu 1290 m pozwoliło na udostępnienie i eksploatację pokładów wysokowartościowego węgla koksującego bez stosowania udostępnienia podpoziomowego

Przy pracach zabezpieczających powierzchnię terenu narażoną na występowanie deformacji nieciągłych, takich jak wypełniania płytkich pustek podziemnych oraz likwidacja starych zrobów i wyrobisk górniczych, stosowane są powszechnie mieszaniny drobnofrakcyjne sporządzane najczęściej z popiołów lotnych lub handlowych spoiw mineralnych. W niektórych sytuacjach korzystne może być zastosowanie kruszyw lub odpadów skalnych o odpowiednim uziarnieniu dla uzyskania większej skuteczności prac zabezpieczających i ograniczenia ich kosztów. W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych dotyczące zestalania szkieletu kruszywa skalnego mieszaninami popiołowo-wodnymi oraz omówiono warunki stosowania kruszyw, jako pomocniczego materiału do wypełniania pustek podziemnych.