Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 10/2016

W celu poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy organy nadzoru górniczego podejmuje szereg działań, w tym takie, które promują kulturę bezpieczeństwa wśród przedsiębiorców i pracowników zakładów górniczych. W artykule przedstawiono niektóre inicjatywy tych organów, które zmierzają do tego celu. Przedstawia on również współpracę Wyższego Urzędu Górniczego z innymi instytucjami krajowymi i zagranicznymi w tym obszarze.

W artykule przedstawiono analizę zmian temperatury rektalnej i ubytku wody z organizmu ludzkiego, w zależności od wskaźników klimatu, takich jak: temperatura zastępcza śląska, temperatura zastępcza klimatu i temperatura efektywna amerykańska, oraz od wskaźnika dyskomfortu cieplnego. Dla wartości wskaźników klimatu w artykule wprowadzono kryterium bezpieczeństwa klimatycznego ustalone na 30C, określono podział stanowisk pracy na dwa stopnie zagrożenia klimatycznego oraz podano najnowsze tabele wyznaczonych średnich wydatków energetycznych dla różnych pełnionych funkcji zawodowych górników, a także opory cieplne różnych zestawów odzieży górniczej. Przedstawiono również propozycje górniczych przepisów klimatycznych.

W pracy, na podst. danych GUS, dokonano próby prognozowania wskaźników wypadkowości w zakładach przemysłowych oraz górniczych, za pomocą modeli wygładzania wykładniczego: modelu liniowego Holta oraz modelu Browna. Prognozy oceniono ex-post, wyznaczając ich względne błędy, które obliczono względem wartości rzeczywistych wskaźników wypadkowości (ogłaszanych przez GUS) oraz ich wartości szacunkowych, wynikających z wykładniczego wygładzania szeregu czasowego. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że rzeczywiste błędy prognoz wskaźników wypadkowości mogą sięgać nawet 120%, przy błędach liczonych względem wartości szacunkowych na poziomie poniżej 10%. Z tak wysokich różnic tych błędów wynika postulowana w pracy propozycja włączenia analizy rzeczywistych błędów względnych prognoz do algorytmu procesu prognozowania wskaźników wypadkowości. Czyni to analizę ryzyka wystąpienia wypadku bardziej wiarygodną.

Wdrażane w ostatnich latach zmiany normatywów higienicznych środowiska pracy w przepisach bezpieczeństwa pracy wpłynęły na obniżenie wartości dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia. Przedkłada się to na bieżącą ocenę higieniczną stanowisk pracy występujących w górnictwie podziemnym. Wzajemne przenikanie przepisów Ministra Gospodarki oraz Ministra Pracy i Polityki Społecznej w zakresie wymagań dotyczących dopuszczalnych wartości normatywnych dla szkodliwych gazów w powietrzu kopalnianym powodują różnice w interpretacji przepisów dotyczących wartości kryterialnych stężeń substancji chemicznych. Artykuł przedstawia problemy, jakie napotykają przedsiębiorcy w sposobie interpretacji wartości dopuszczalnych czynników szkodliwych dla zdrowia, próbuje przybliżyć podstawowe informacje na ten temat oraz wskazuje sposoby rozwiązania tych problemów.