29 05 2017 1
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Górnictwa
Otworowego i Wiertnictwa
Katowice, dnia 2 czerwca 2017 r.
INFORMACJA Nr 28/2017/EW
o pożarze w Oddzielaczu Niskotemperaturowej Separacji (ODS) i wypadku poparzenia pracownika, zaistniałym w dniu 29.05.2017 r. w Kopalni Gazu Ziemnego Szczepanów w Niedzieliskach Ośrodek Zbioru Gazu Rylowa-Rajsko PGNiG S.A. Warszawa Oddział w Sanoku, któremu uległ pracownik zakładu górniczego lat 44, pracujący w górnictwie 5 lat, zatrudniony na stanowisku aparatowego do oczyszczania urządzeń ropy i gazu ziemnego.
Kopalnia Gazu Ziemnego Szczepanów eksploatuje gaz ziemny m.in. ze złoża Rylowai Rajsko. Gaz z odwiertów samoczynnie transportowany jest gazociągami kopalnianymi do Ośrodka Zbioru Gazu Rylowa-Rajsko. Odwierty zostały zaliczone do IV kategorii zagrożenia siarkowodorowego.
Pożar zaistniał w Oddzielaczu niskotemperaturowej separacji V – 201 (separator ODS) będącym pionowym zbiornikiem ciśnieniowym p = 6,3 MPa o objętości V = 2,38 m3, w Instalacji niskotemperaturowej separacji gazu (NTS), podczas wykonywania prac mających na celu przygotowanie separatora do rewizji wewnętrznej. Przed przystąpieniem do tych prac w dniu 27.05.2017 r. wyłączono kopalnię z ruchu, poprzez zamknięcie i zabezpieczenie dopływów gazu z poszczególnych odwiertów do kopalni i odpuszczenie ciśnienia z instalacji technologicznych. W dniu 29.05.2017 r. na zmianie I-szej kierownik kopalni do prac przy separatorze ODS skierował trzech pracowników. Prace rozpoczęto ok. godz. 740. W pierwszej kolejności zostały rozkręcone połączenia kołnierzowe rur odprowadzających gaz oczyszczony zabudowane na górnej dennicy zbiornika. Następnie dwóch pracowników przystąpiło do odkręcania połączeń śrubowych mocujących pokrywę włazu zabudowaną na pobocznicy separatora na wysokości połowy zbiornika, a trzeci pracownik przez króciec wlotowy, wlewał wodę do separatora, do czasu aż zaczęła się wylewać przez dolną krawędź włazu, tj. po wypełnieniu około połowy pojemności zbiornika. Pomimo wymogów zawartych w Instrukcji eksploatacji zbiornika niskotemperaturowej separacji dla Oddzielacza niskotemperaturowej separacji, zawartej w Książce rewizyjnej urządzenia technicznego, nie przedmuchano zbiornika azotem, przed przystąpieniem do ww. robót.
W odległości około 4 m od separatora ODS drugi trzyosobowy zespół pracowników wykonywał prace przy filtro-separatorach. Około godz. 10:30 pracownicy tego zespołu zauważyli ogień wydostający się z otwartego włazu separatora ODS. Jeden z nich przystąpił do gaszenia ognia, wydostającego sięz otwartego włazu separatora ODS, wodą przy pomocy węża którym wcześniej zalewano zbiornik. Czynność tą wykonywał około 5 min. Po zakończeniu zalewania i zakręcaniu dopływu wody, pracownik ten znajdował się naprzeciw włazu, w tym momencie nastąpił podmuch ognia ze zbiornika, który spowodował u tego pracownika poparzenie twarzy i rąk. Pozostali pracownicy wyprowadzili poszkodowanego poza rejon pożaru (obręb instalacji) gdzie udzielili mu pierwszej pomocy oraz wezwali pogotowie ratunkowe. Poszkodowany został przewieziony do Szpitala Powiatowego w Brzesku skąd został przetransportowany śmigłowcem do Centrum Leczenia Oparzeń Szpitala w Siemianowicach Śląskich.
Do pożaru około godz. 11:40 wezwana została Straż Pożarna która przeprowadziła akcję gaśniczą od godz. 11:50 do godz. 14:00.
W wyniku wstępnych czynności ustalania przyczyn i okoliczności pożaru oraz wypadku poparzenia Okręgowy Urząd Górniczy w Krakowie stwierdził, że prawdopodobną przyczyną był samozapłon pozostałości węglowodorów w zbiorniku separatora po jego otwarciu przy wykonywaniu robót przygotowawczych do jego czyszczenia.
W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie wydał na podstawie art. 171 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze decyzję wstrzymującą prace przy zbiorniku separatora NTS do czasu opracowania instrukcji bezpiecznego wykonywania robót remontowych związanych z jego czyszczeniem i przygotowaniem do rewizji wewnętrznej oraz zapoznania pracowników z tą instrukcją.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Krakowie.