Górniczy nadzór rynku

 Podczas pierwszego posiedzenia (20 bm,)  Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie (gremium doradczego prezesa WUG) w nowej kadencji, dyskutowano m.in. o wymogach stawianym urządzeniom, maszynom i materiałom stosowanych w górnictwie. Sporo uwagi poświecono śrubom, które można kupić czterokrotnie taniej w markecie niż w przetargach organizowanych przez kopalnie. Choć wyglądają podobnie to różnią się diametralnie właściwościami stopów metali, z jakich je wykonano i gwarancjami producenta. Wiele wyrobów koniecznych do funkcjonowania zakładów górniczych podlega nadzorowi rynku prowadzonego przez prezesa WUG, ale nie dotyczy to m.in.: śrub, blachy, kluczy, kilofów.

W  górnictwie podziemnym (w tym węgla kamiennego) dopuszczane do stosowania przez prezesa WUG jest obecnie 16 wyrobów:

- elementy górniczych wyciągów szybowych,

- maszyny wyciągowe,

- naczynia wyciągowe,

- koła linowe,

- zawieszenia lin wyciągowych wyrównawczych, prowadniczych i odbojowych,

- zawieszenia nośne naczyń wyciągowych,

- wciągarki wolnobieżne,

- urządzenia sygnalizacji i łączności szybowej,

- wyodrębnione zespoły elementów wymienionych w Rozporządzeniu RM z 2004 r., w w pkt 1.1—1.7 (czyli: elementów wyciągów szybowych, maszyn wyciągowych, naczyń wyciągowych, kół linowych, zawieszenia lin, zawieszenia lin i naczyń, wyciągarek oraz urządzeń sygnalizacji i łączności),

- urządzenia transportu linowego, kolejki podwieszone, kolejki spągowe oraz ich podzespoły.

- wozy do przewozu osób i wozy specjalne oraz pojazdy z napędem spalinowym do przewozu osób.

- maszyny i urządzenia elektryczne oraz aparatura łączeniowa na napięcie powyżej 1 kV prądu przemiennego lub powyżej 1,5 kV prądu stałego.

- systemy łączności, bezpieczeństwa i alarmowania oraz zintegrowane systemy sterowania kompleksów wydobywczych i przodkowych.

- taśmy przenośnikowe.

- urządzenia do mechanicznego wytwarzania i ładowania materiałów wybuchowych.

- wozy i pojazdy do przewożenia lub przechowywania środków strzałowych.

Lista wyrobów objętych nadzorem górniczych może się wkrótce zmniejszyć. W lutym br. zespół specjalistów WUG spotkał się z przedstawicielami przedsiębiorców górniczych, których poproszono o wskazanie obowiązujących przepisów, których zmiana może obniżyć kosztów działalności górniczej, przy zachowaniu standardów bezpieczeństwa pracy załóg górniczych. Kolejnym krokiem  w tym zakresie jest powołanie Zespołu do spraw oceny funkcjonowania przepisów dotyczących prowadzenia ruchu zakładów górniczych przez ministra energii Krzysztofa Tchórzewskiego (w maju br.).

Kilkanaście lat temu nadzór górniczy nad wyrobami stosowanymi w kopalniach był znacznie szerszy niż obecnie. Duże zmiany przyniosło wejście Polski do Unii Europejskiej.  W 2004 roku wcześniejsze przepisy przestały obowiązywać. Radykalnie zmniejszyła się w lista wyrobów dopuszczanych do stosowania w zakładach górniczych w drodze decyzji przez prezesa WUG.

 Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami w zakładach górniczych stosowane są trzy grupy wyrobów:

- spełniające wymagania oceny zgodności – dyrektyw nowego podejścia (oznaczone znakiem zgodności CE, nadawanym przez producenta lub importera),  co  nie podlega obowiązkowi weryfikacji prezesa WUG,

- spełniających wymogi odpowiednich przepisów BHP w zakładach górniczych (dotyczących np.  trudnopalności, antyelektrostatyczności i nietoksyczności),

- dopuszczane do stosowania przez prezesa WUG  (czyli ujęte w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobów w zakładach górniczych, Dz.U. Nr 99, poz. 1003 z późn. zm.).

Przedsiębiorcy górniczy sami decydują, formując warunki przetargowe o zakupach dla swoich kopalń m.in.: zmechanizowanych obudów ścianowych, obudów chodnikowych, kombajnów, elementów obudów chodnikowych (siatki, łuki, rozpory), środków chemicznych stosowanych w wyrobiskach, urządzeń elektrycznych do 1000 V, podzespołów i elementów urządzeń (śruby, nakrętki, podkładki), kabli, blachy, kluczy, kilofów, odzieży roboczej.