Janina: Zatrzymane wydobycie w pokładzie 207

 20 października br., o godz. 22.20 w Zakładzie Górniczym „Janina”, należącym do Tauron Wydobycie S.A., wystąpił wstrząs o energii 6x10⁸J (ok. 3,6 w skali Richtera). Jego epicentrum zlokalizowano 40 metrów za frontem ściany 729 w pokładzie 207 na poziomie 500 m. Wydobycie zatrzymano, załoga została wycofana, żaden z górników nie odniósł obrażeń. W wyrobiskach dołowych nie ma żadnych skutków. W kopalni przyjęto w nocy 76 zgłoszeń o odczuciu wstrząsu przez mieszkańców Libiąża.

 Dyrektor OUG w Katowicach decyzją z 21 października br. wstrzymał ruch ściany 729, jednocześnie określając warunki jej ponownego uruchomienia. Będzie to możliwe dopiero po:

- opracowaniu prognozy drgań gruntu uwzględniającej energię wstrząsów górniczych (aktywność sejsmiczna górotworu)

- wykonaniu inwentaryzacji obiektów budowlanych, uwzgledniającej ocenę odporności tych obiektów, na wpływy statyczne i dynamiczne, wynikające z prognozowanych deformacji terenu oraz drgań gruntu,

- uzyskaniu opinii Komisji ds. spraw Ochrony Powierzchni, w zakresie możliwości i warunków dalszej eksploatacji pokładu 207, w aspekcie ochrony powierzchni, uwzględniającej zakres i sposób profilaktyki budowlanej związanej ze wstrząsami górniczymi.

 W ostatnich trzech tygodniach jest to już kolejny wstrząs o energii przekraczającej 10⁵ J. Najbardziej odczuwany przez mieszkańców pobliskich gmin był wstrząs z 30 września br., który spowodował uszkodzenia wielu budynków w Libiążu, w większości w dzielnicy Żarki. Służby kopalniane do 20 bm. dokonały 99 przeglądów i ocen zgłoszonych szkód, z tego 44  zleciły naprawę firmom budowlanym.

Wstrząs z 30 września br. o energii  9x10⁸J (czyli ok. 3,8 w skali Richtera) nie był odczuwany w wyrobiskach górniczych, ale znaczny był jego zasięg odziaływania na powierzchnię. Dlatego dyrektor OUG w Katowicach wydał decyzję podjęcia w zakładzie górniczym działań zmierzających do ograniczenia aktywności sejsmicznej górotworu. Kierownictwo ZG „Janina” zalecenia wykonało: zmniejszono wydobycie (ograniczono maksymalny postępu dobowy ściany 729 z ośmiu metrów do czterech), eksploatację tą ścianą prowadzono we wszystkie dni tygodnia (ponieważ przestoje zwiększają ryzyko samoistnego odprężenia górotworu), wprowadzono aktywniejszą niż wcześniej profilaktykę zagrożenia tąpaniami za pomocą strzelań torpedujących. Niestety, te działania kopalni nie przyniosły oczekiwanych skutków w postaci ograniczenia odziaływania eksploatacji na powierzchnie i dlatego konieczne były wczorajsze decyzje dyrektora OUG w Katowicach, które zostały poprzedzone analizą aktualnej sytuacji.

 W związku ze wzmożoną aktywnością sejsmiczną towarzyszącą eksploatacji ZG „Janina” prezes WUG zlecił wykonanie ekspertyzy wyspecjalizowanej jednostce naukowo-badawczej w zakresie ustalenia przyczyn wstrząsów i określenia działań profilaktycznych. Ekspertyza jest prowadzona niezależnie od działań podejmowanych przez kierownictwo kopalni. Wykonuje ją Główny Instytut Górnictwa. Ustalony termin realizacji to 30 listopada br. Przed zespołem specjalistów GIG postawiono trzy zadania:

- określenie przyczyn wstrząsu,

- określenie wpływu eksploatacji ZG „Janina” i  sąsiedniego ZG „Sobieski”  obie kopalnie należą do Tauron Wydobycie S.A.) na poziom zagrożenia sejsmicznego i tąpaniami;

- określenie skutecznych działań profilaktycznych wraz z oceną prowadzonych i projektowanych robót górniczych w obu wymienionych kopalniach, które umożliwią prowadzenie dalszej eksploatacji w sposób bezpieczny dla załogi i użytkowników obiektów znajdujących się na powierzchni.

Jak wyjaśnia Mirosław Koziura, prezes WUG - z uwagi na energię ostatnich wstrząsów związanych z eksploatacją ZG "Janina" oraz maksymalnych przyspieszeń drgań gruntu na powierzchni, znacznie przewyższających prognozowane wartości, konieczna jest ekspertyza uwzgledniająca aktualną aktywność sejsmiczną górotworu i adekwatną do niej profilaktykę tapaniową.

-. Dalsza eksploatacja pokładu 207 nie jest możliwa bez wykonania inwentaryzacji obiektów budowlanych znajdujących się w zasięgu oddziaływania szkodliwych drgań gruntu generowanych działalnością górniczą. Prawdopodobnie niezbędne będzie również zweryfikowanie dotychczasowej profilaktyki budowlanej w aspekcie oddziaływania wstrząsów górniczych na obiekty. Dalsze wydobycie z tego pokładu będzie możliwe dopiero po uzyskaniu przez przedsiębiorcę pozytywnej opinii  Komisji ds. spraw Ochrony Powierzchni, działającej przy WUG, która oceni planowane kompleksowe warunki eksploatacji. Kompleksowe czyli uwzględniające ochronę obiektów na powierzchni oraz środki profilaktyki tąpaniowej - mówi prezes WUG.