Działalność urzędów górniczych w latach 2015-2022 związana z ustalaniem opłaty podwyższonej w związku z prowadzeniem nielegalnej eksploatacji
Od 1 stycznia 2015 r., zgodnie z art. 140 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2023 r. poz. 633 i 1688), zwanej dalej „Pgg”, organy nadzoru górniczego są właściwe do ustalania opłaty podwyższonej w przypadku działalności wykonywanej bez wymaganej koncesji albo bez zatwierdzonego albo podlegającego zgłoszeniu projektu robót geologicznych, w zakresie niezastrzeżonym dla ministra właściwego do spraw środowiska.
Ponadto, organy nadzoru górniczego ustalają opłatę podwyższoną w przypadku naruszenia wymagań określonych w art. 4 ust. 1 i 2 Pgg, od których zależy możliwość wydobywania bez koncesji piasków i żwirów, przeznaczonych dla zaspokojenia potrzeb własnych osoby fizycznej, z nieruchomości stanowiących przedmiot jej prawa własności (użytkowania wieczystego), bez prawa rozporządzania wydobytą kopaliną, jeżeli jednocześnie wydobycie będzie wykonywane bez użycia środków strzałowych, nie będzie większe niż 10 m3 w roku kalendarzowym oraz nie naruszy przeznaczenia nieruchomości.
W 2015 r. dokonano 392 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 369 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 23 stanowiły tzw. informacje własne, pozyskane przez pracowników okręgowych urzędów górniczych m.in. przy okazji wykonywania czynności kontrolnych w zakładach górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 216 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych. Wydano 41 decyzji umarzających w całości lub w części postępowania wobec 56 stron oraz 60 decyzji ustalających 62 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 12 407 192,79 zł.
W 2016 r. dokonano 381 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 351 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 30 stanowiło tzw. informacje własne, pozyskane przez pracowników okręgowych urzędów górniczych m.in. przy okazji wykonywania czynności kontrolnych w zakładach górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 258 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych. Wydano 111 decyzji umarzających w całości lub w części postępowania wobec 167 stron oraz 110 decyzji ustalających 115 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 30 694 873,61 zł.
W 2017 r. dokonano 323 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 295 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 28 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników okręgowych urzędów górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 203 zawiadomienia o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 279 stron. Wydano 102 decyzje umarzające w całości lub w części postępowania wobec 134 stron oraz 135 decyzji ustalających 146 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 28 731 442,35 zł.
W 2018 r. dokonano 272 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 242 pochodziły z tzw. źródeł zewnętrznych, a 30 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników okręgowych urzędów górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 167 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 229 stron. Wydano 72 decyzje umarzające w całości lub w części postępowania wobec 110 stron oraz 130 decyzji ustalających 148 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 27 996 979,50 zł.
W roku 2019 dokonano 374 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej. W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 173 zawiadomienia o wszczęciu postępowania. Wydano w tym czasie 67 decyzji umarzających postępowanie oraz 103 decyzje ustalające opłaty podwyższone na łączną kwotę 26 749 724,47 zł.
W 2020 r. dokonano 323 zgłoszenia o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 315 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 8 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników okręgowych urzędów górniczych. W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 134 zawiadomienia o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 178 stron. Wydano 102 decyzje ustalające 106 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 10 534 806,22 zł.
W 2021 r. dokonano 268 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 259 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 9 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników OUG. W przedmiotowym okresie dyrektorzy OUG skierowali 101 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 146 stron. Wydano 100 decyzji ustalających 108 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 28 937 261,97 zł.
W 2021 r. do Prezesa WUG wpłynęło 49 odwołań od decyzji ustalających opłaty podwyższone. W wyniku rozpatrzenia przedmiotowych odwołań, Prezes WUG wydał w tym okresie 35 decyzji, w tym: 19 utrzymujących w mocy decyzje organów I instancji ustalające opłaty, 8 decyzji uchylających decyzje organów I instancji i przekazujących sprawy do ponownego rozpatrzenia tym organom, 6 decyzji uchylających decyzje organów I instancji w części i ustalających opłaty podwyższone oraz 2 decyzje uchylające decyzje organów I instancji i umarzające postępowania I instancji. W kwestii dwóch odwołań Prezes WUG odmówił przywrócenia terminu do ich wniesienia, a w odniesieniu do dwóch odwołań stwierdził uchybienie terminu do ich wniesienia. Na dzień 31 grudnia 2021 r. prowadzonych było 10 postępowań z przedmiotowych odwołań od decyzji organów I instancji ustalających opłaty podwyższone.
W 2022 r. dokonano 294 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 279 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 15 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników OUG. W przedmiotowym okresie dyrektorzy OUG skierowali 147 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 178 stron. Wydano 119 decyzji ustalających 124 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 13 852 823,42 zł.
W 2022 r. do Prezesa WUG wpłynęło 58 odwołań od decyzji ustalających opłaty podwyższone. W wyniku rozpatrzenia przedmiotowych odwołań, Prezes WUG wydał w tym okresie 52 decyzje, w tym: 28 utrzymujących w mocy decyzje organów I instancji ustalające opłaty, 17 decyzji uchylających decyzje organów I instancji i przekazujących sprawy do ponownego rozpatrzenia tym organom, 2 decyzje uchylające decyzje organów I instancji w części i ustalające opłaty podwyższone oraz 5 decyzji uchylających decyzje organów I instancji i umarzających postępowania I instancji. Według stanu na 31 grudnia 2022 r. prowadzonych było 6 postępowań z przedmiotowych odwołań od decyzji organów I instancji ustalających opłaty podwyższone.
Do 31 grudnia 2022 r. wniesiono 19 skarg do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na powyższe decyzje Prezesa WUG.
Poniżej, w załącznikach, przedstawiono dane dotyczące postępowań prowadzonych w latach 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022 przez dyrektorów okręgowych urzędów górniczych w sprawach z zakresu ustalania opłat podwyższonych.