Działalność urzędów górniczych w latach 2015-2020 związana z ustalaniem opłaty podwyższonej w związku z prowadzeniem nielegalnej eksploatacji
Od 1 stycznia 2015 r., zgodnie z art. 140 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2020 r. poz. 1064, 1339 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 234, 784 i 914), zwanej dalej „Pgg”, organy nadzoru górniczego są właściwe do ustalania opłaty podwyższonej w przypadku działalności wykonywanej bez wymaganej koncesji albo bez zatwierdzonego albo podlegającego zgłoszeniu projektu robót geologicznych, w zakresie niezastrzeżonym dla ministra właściwego do spraw środowiska.
Ponadto, organy nadzoru górniczego ustalają opłatę podwyższoną w przypadku naruszenia wymagań określonych w art. 4 ust. 1 i 2 Pgg, od których zależy możliwość wydobywania bez koncesji piasków i żwirów, przeznaczonych dla zaspokojenia potrzeb własnych osoby fizycznej, z nieruchomości stanowiących przedmiot jej prawa własności (użytkowania wieczystego), bez prawa rozporządzania wydobytą kopaliną, jeżeli jednocześnie wydobycie będzie wykonywane bez użycia środków strzałowych, nie będzie większe niż 10 m3 w roku kalendarzowym oraz nie naruszy przeznaczenia nieruchomości.
W 2015 r. dokonano 392 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 369 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 23 stanowiły tzw. informacje własne, pozyskane przez pracowników okręgowych urzędów górniczych m.in. przy okazji wykonywania czynności kontrolnych w zakładach górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 216 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych. Wydano 41 decyzji umarzających w całości lub w części postępowania wobec 56 stron oraz 60 decyzji ustalających 62 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 12 407 192,79 zł.
W 2016 r. dokonano 381 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 351 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 30 stanowiło tzw. informacje własne, pozyskane przez pracowników okręgowych urzędów górniczych m.in. przy okazji wykonywania czynności kontrolnych w zakładach górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 258 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych. Wydano 111 decyzji umarzających w całości lub w części postępowania wobec 167 stron oraz 110 decyzji ustalających 115 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 30 694 873,61 zł.
W 2017 r. dokonano 323 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 295 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 28 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników okręgowych urzędów górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 203 zawiadomienia o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 279 stron. Wydano 102 decyzje umarzające w całości lub w części postępowania wobec 134 stron oraz 135 decyzji ustalających 146 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 28 731 442,35 zł.
W 2018 r. dokonano 272 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 242 pochodziły z tzw. źródeł zewnętrznych, a 30 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników okręgowych urzędów górniczych.
W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 167 zawiadomień o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 229 stron. Wydano 72 decyzje umarzające w całości lub w części postępowania wobec 110 stron oraz 130 decyzji ustalających 148 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 27 996 979,50 zł.
W roku 2019 dokonano 374 zgłoszeń o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej. W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 173 zawiadomienia o wszczęciu postępowania. Wydano w tym czasie 67 decyzji umarzających postępowanie oraz 103 decyzje ustalające opłaty podwyższone na łączną kwotę 26 749 724,47 zł.
W 2020 r. dokonano 323 zgłoszenia o wykonywaniu działalności podlegającej opłacie podwyższonej, z czego 315 pochodziło z tzw. źródeł zewnętrznych, a 8 stanowiło tzw. informację własną, pozyskaną przez pracowników okręgowych urzędów górniczych. W przedmiotowym okresie dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych skierowali 134 zawiadomienia o wszczęciu postępowań w sprawach ustalania opłat podwyższonych do 178 stron. Wydano 102 decyzje ustalające 106 stronom opłaty podwyższone na łączną kwotę 10 534 806,22 zł.
W 2020 r. do Prezesa WUG wpłynęły 44 odwołania od decyzji ustalających opłaty podwyższone. W wyniku rozpatrzenia przedmiotowych odwołań, Prezes WUG wydał w tym okresie 37 decyzji. W kwestii jednego odwołania Prezes WUG odmówił przywrócenia terminu do jego wniesienia, a w odniesieniu do jednego odwołania stwierdził jego niedopuszczalność. Na dzień 31 grudnia 2020 r. w toku prowadzonych było 5 postępowań z odwołań od decyzji organów I instancji ustalających opłaty podwyższone. Do dnia 31 grudnia 2020 r. za pośrednictwem Prezesa WUG wniesiono 13 skarg do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na powyższe decyzje Prezesa WUG, utrzymujące w mocy zaskarżone decyzje ustalające opłatę podwyższoną oraz decyzje uchylające decyzje organu I instancji w całości lub w części i ustalające opłatę podwyższoną.
Poniżej, w załącznikach, przedstawiono dane dotyczące postępowań prowadzonych w latach 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 i 2020 przez dyrektorów okręgowych urzędów górniczych w sprawach z zakresu ustalania opłat podwyższonych.