29.12.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 6.01.2010 r.

I N F O R M A C J A Nr 97/2009/EW

o pożarze endogenicznym, zaistniałym w dniu 29.12.2009 r. około godziny 22⁴⁰ w Katowickim Holdingu Węglowym S.A. KWK „Mysłowice-Wesoła” ruch „Mysłowice” w Mysłowicach.

Pożar endogeniczny zaistniał w zrobach zawałowych ściany 401S w pokładzie 510 warstwa II (przyspągowa) na poziomie 500 m. Warstwa przyspągowa pokładu 510 zaliczona została do II kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy „B” zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Węgiel tego pokładu zaliczony został do III grupy skłonności do samozapalenia. Warstwa przyspągowa o miąższości do 5,5 m i nachyleniu 6-7^o eksploatowana była ścianą 401S. Ścianę 401S o długości 157 m, wyposażoną w 104 sekcje obudowy zmechanizowanej typu FAZOS-24/46POz, uruchomiono w dniu 1.09.2008 r. i prowadzono pod zrobami zawałowymi warstwy przystropowej na wysokość do 4,5 m, z pozostawieniem w stropie ochronnej półki węglowej o grubości do 1,0 m. W dniu 14.12.2009 r. rozpoczęto przygotowywanie ściany 401S do likwidacji i do dnia 29.12.2009 r. na długości około 117 m wykonano przedział transportowy dla likwidacji jej wyposażenia. Przez ścianę 401S przewietrzaną w systemie na „U” płynęło powietrze w ilości około 700 m³/min odprowadzane chodnikiem 3s (odstawczym).

Od dnia 23.12.2009 r., w związku ze wzrostem zagrożenia pożarowego objawiającego się podwyższonymi wartościami wskaźników pożarowych (Vco=18 l/min przy ∆CO=0,0026% oraz G=0,0130), w ścianie 401S rozpoczęto prace profilaktyczne, polegające na:

• ograniczeniu do około 500 m³/min ilości powietrza dopływającego do ściany,
• podawaniu do zrobów gazów inertnych, od strony wylotu powietrza ze ściany,
• uszczelnianiu zrobów i sekcji obudowy środkami chemicznymi,
• przygotowaniu materiałów na tamy przeciwwybuchowe w chodnikach przyścianowych,
• zwiększeniu częstotliwości pobierania prób do wczesnego wykrywania pożarów.

W dniu 29.12.2009 r. na zmianie nocnej, rozpoczynającej się o godzinie 22⁰⁰, w rejonie ściany 401S, przy wykonywaniu przedziału transportowego, zatrudnionych było 13 pracowników, w tym dwie osoby dozoru wyższego. W trakcie wykonywanych pomiarów stężeń gazów, nadsztygar wentylacji stwierdził, że w ścianie 401S i na wylocie powietrza ze ściany, wystąpił wzrost stężeń tlenku węgla do 160 ppm. O powyższym powiadomił dyspozytora kopalni, który o godzinie 22⁴⁰ rozpoczął akcję ratowniczą. Z zagrożonego rejonu wycofano do świeżego prądu powietrza 13 osób bez użycia aparatów ucieczkowych. W początkowej fazie akcji podjęto działania polegające na zabezpieczeniu dojścia do strefy zagrożenia posterunkami zabezpieczającymi oraz doprowadzeniu do ściany 401S linii chromatograficznej, w celu monitorowania stężeń gazów pożarowych. Plan prac przewidywał wykonanie korków przeciwwybuchowych: podsadzkowego i ze spoiwa mineralnego dla wyłączenia rejonu ściany z sieci wentylacyjnej kopalni. Prace wykonywano z udziałem zastępów ratowniczych własnych kopalni oraz CSRG i OSRG w Bytomiu.

Pierwsze wyniki analiz chromatograficznych prób powietrza pobranych z zagrożonego rejonu w dniu 30.12.2009 r. przedstawiały się następująco:

    
przy temperaturze suchej około 25^oC wykonanym pomiarze ręcznym przez zastępy ratownicze.

Nadzór nad prowadzoną akcją pożarową sprawował Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach.

Prawdopodobną przyczyną pożaru endogenicznego, wg wstępnych ustaleń, było samozapalenie się węgla pokładu 510 w zrobach zawałowych ściany 401S.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.