Komisja Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie: Ograniczyć "czynnik ludzki" w przyczynach wypadków

W środę (14 grudnia 2016 r.) odbyło się 39 posiedzenie Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie, która pracuje w tym roku w nowo powołanym składzie na dwuletnią kadencję (2016-2017). 27-osobowemu gremium opiniodawczo-doradczemu prezesa WUG przewodniczy prof. Józef Dubiński. W skład komisji wchodzą przedstawiciele zarządów przedsiębiorstw górniczych, central związków zawodowych, stowarzyszeń oraz uczelni.

Piotr Wojtacha, w.o. prezesa WUG, otwierając obrady, zwrócił uwagę, że ten rok jest tragiczny pod względem śmiertelnych wypadków w górnictwie podziemnym, a zwłaszcza  w kopalniach rud miedzi. Podkreślił, że inicjatywy podejmowane przez WUG w zakresie zmiany mentalności górników w kwestiach bhp są pozytywnie przyjmowane przez załogi kopalń. Zorganizowany w tym roku konkurs „Na początek 180 dni bez wypadku” wyłonił liderów bezpieczeństwa pracy w górnictwie podziemnym, a przyznane nagrody górnicy przyjęli jako prestiżowe wyróżnienia. Komisja minutą ciszy uczciła tegoroczne ofiary wypadków przy pracy w górnictwie.

Podczas posiedzenia Komisji Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie przedstawiciele departamentów merytorycznych WUG zaprezentowali stan bezpieczeństwa w polskim górnictwie w br. na tle wypadkowości w minionych latach oraz przyczyny katastrof z ostatnich 20 lat w kontekście zagrożeń naturalnych występujących w kopalniach. Te analizy zainicjowały wielowątkową dyskusję dotyczącą wypracowania kompleksowej metodyki ograniczenia tzw. czynnika ludzkiego (od wielu lat utrzymuje się na poziomie ok. 80 proc.) w powtarzających się przyczynach wypadków przy pracy. Podkreślano, że trzeba postawić na lepszą organizację pracy i wzmocnienie nadzoru osób dozoru kopalnianego nad wykonawstwem robót. Wskazywano, że metody miękkiego oddziaływania na postawy załogi górniczej (np. w poprzez konkursy i współzawodnictwa) przynoszą wymierne efekty w poprawie stanu bhp. Istotne jest również sprawdzanie w formie egzaminu umiejętności zdobytych przez pracowników w trakcie szkoleń organizowanych w kopalniach.

W dyskusji podkreślano, że górnicy powinni być szkoleni „ekstremalnie”, ponieważ  pracują w wyjątkowo trudnych warunkach, w których ważna jest ich sprawność fizyczna, wiedza specjalistyczna i znajomość przepisów oraz odporność na stres. Dlatego szkolenia powinny mieć charakter praktyczny, a ich realizację należy przygotować w rzeczywistych warunkach i przy zastosowaniu urządzeń i przyrządów, którymi pracownicy posługują się podczas wykonywania przydzielanych im robót. Za konieczne uznano wypracowanie systemu zgłaszania kierownictwom zakładów górniczych wszystkich potencjalnie niebezpiecznych zdarzeń w wyrobiskach oraz ustalenie psychologicznych czynników ryzykownych działań niektórych górników na stanowiskach pracy.

Podczas 39 posiedzenia Komisja Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie przyjęła uchwałę dotyczącą opracowania systemowego rozwiązania prognozowania i zwalczania zagrożenia tąpaniami w kontekście zapewnienia optymalnego bezpieczeństwa dla prowadzonej i projektowanej eksploatacji w zakładach górniczych KGHM Polska Miedź S.A. Za konieczne uznano w tej uchwale wdrożenie skutecznej realizacji wniosków komisji powoływanych przez prezesa WUG dla zbadania przyczyn i okoliczności katastrof w zakładach górniczych. Wskazano przy tym, że należy dążyć do eliminacji powielania błędów i nieprawidłowości formułowanych po tych zdarzeniach. Biorąc pod uwagę przyczyny tegorocznych wypadków, Komisja Bezpieczeństwa Pracy w Górnictwie stwierdziła, że trzeba zwrócić szczególną uwagę na: egzekwowanie zasad bezpiecznych zachowań pracowników, wyeliminowanie niewłaściwych działań organizacyjnych oraz na odpowiednie kwalifikacje i właściwe szkolenia pracowników.

P. Wojtacha, nawiązując do głównego wątku dyskusji, stwierdził, że jakość szkolenia górników w kopalniach będzie jednym z tematów najbliższej narady wszystkich dyrektorów okręgowych urzędów górniczych i kierownictwa WUG. Wnioski z tej narady zostaną zaprezentowane na kolejnym posiedzeniu Komisji, które odbędzie się w 2017 r.