Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Number 03/2004

Po ponad dwuletnim okresie pracy Komisja Europejska opublikowała w czerwcu 2003 r. Projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego. Aktualnym stało się przeanalizowanie tego dokumentu w aspekcie nowych rozwiązań, które będą musiały być przetransportowane do polskiego systemu prawnego i wdrożone. Artykuł zawiera przetłumaczone na język polski najistotniejsze zapisy dyrektywy oraz omówienie problemów, z jakimi spotykają się przedsiębiorcy górniczy i organy sprawujące nadzór i kontrolę nad gospodarką odpadami z przemysłu wydobywczego. Omawiany tekst nie stanowi wersji ostatecznej. W dalszym ciągu trwają prace nad projektem dyrektywy.

W artykule przedstawiono trudne warunki odkrywkowej eksploatacji złoża węgla brunatnego "Turów" oraz wykorzystanie nowoczesnej techniki informatycznej i mierniczej do technologicznego przygotowania eksploatacji i zabezpieczenia przed zagrożeniami naturalnymi.

Konsumpcja gazu ziemnego podlega prawom rynkowym. Obserwuje się okresy niskiego zapotrzebowania i wysokiego w zależności od pory roku i średniej temperatury. By zabezpieczyć większe dostawy zimą, latem gaz ziemny od producenta magazynowany jest w Podziemnych Magazynach Gazu /PMG/. Magazynowanie polega na sprężeniu gazu ziemnego przy wtłaczaniu do wolnych przestrzeni w górotworze, do maksymalnego dla danych warunków ciśnienia. Odbiór gazu z magazynu wiąże się z obniżeniem ciśnienia w magazynie. Te regularne i znaczne wahania ciśnienia mają wpływ na urządzenia techniczne PMG. Bezpieczeństwo pracy PMG wymaga stosowania odpowiedniego systemu działania w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji, który zapewni pełne bezpieczeństwo dla pracujących, otoczenia i środowiska przy uniknięciu start magazynowanego paliwa. Taki zintegrowany system bezpieczeństwa przedstawiony jest na przykładzie jedynego dotąd w Polsce kawernowego PMG Mogilno.

Opracowanie podejmuje aktualną obecnie problematykę dotyczącą zapewnienia bezpieczeństwa pracy w kopalniach, która wynika m.in. z wymagań polskiego i europejskiego ustawodawstwa w obszarze ochrony pracy, ekonomicznej analizy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wzrostu świadomości społecznej w zakresie potrzeby bezpieczeństwa. Artykuł ten przedstawia główne założenia statystycznej analizy wypadków przy pracy, którą zastosowano do badania zróżnicowania ryzyka wypadkowego na poziomie kopalni, oddziałów i wyrobisk. Podstawy teoretyczne i zastosowanie praktyczne w kopalni zostały zrealizowane w ramach pracy doktorskiej, którą opracowano pod kierunkiem profesora Stanisława Krzemienia na Wydziale Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej.

W artykule przedstawiono regulacje prawne dotyczące ostatniego etapu likwidacji odkrywkowych zakładów górniczych, jakim jest rekultywacja gruntów po działalności górniczej. Autorzy - sprawujący obsługę prawną OUG w Poznaniu rozwijają, na tle działalności Urzędu, zagadnienia udziału organów nadzoru górniczego w procesie rekultywacji.