Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 02/2002

W artykule przedstawiono uprawnienia i obowiązki przedsiębiorcy przy wykonywaniu przysługującego mu uprawnienia do poszukiwań, bądź wydobywania kopalin, a także odpowiedzialności za szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego.

Artykuł zawiera wyniki badań warstw stropowych uzyskane podczas pomiarów endoskopem otworowym w rejonie skrzyżowania wyrobisk korytarzowych. Metoda ta pozwala precyzyjnie określić wysokość strefy spękań wokół wyrobisk górniczych, co potwierdzono badaniami laboratoryjnymi.

Pożary podziemne endogeniczne są istotnym zagrożeniem naturalnym występującym w kopalniach węgla kamiennego. Jednym ze sposobów przeciwdziałania ich skutkom jest stosowanie na szeroką skalę różnych metod prewencji pożarowej. W artykule przytoczone zostały dane z ostatnich 20 lat, dotyczące intensywności prowadzonych prac w ramach prewencji pożarowej, w polskim górnictwie węgla kamiennego, wraz z ich oceną. W publikacji podano tylko metody mające wpływ na zwalczanie zagrożenia pożarowego w sposób aktywny.

Eksploatacja pokładów węgla coraz częściej prowadzona jest za pomocą ścian o długości przekraczającej 200 m, podczas gdy - powstała w połowie lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku - metoda sejsmoakustyczna (oceny stanu zagrożenia tąpaniami) przystosowana jest do obserwacji ścian o długości nie przekraczającej 200 m. W pracy tej wykazano, że jeżeli posiadana przez kopalnię aparatura umożliwia formalnie i merytorycznie poprawną obserwację ścian o długości 200 m i aparatura ta umożliwia uzyskanie wzmocnienia większego od określonego obowiązującymi przepisami, to możliwa jest równie poprawna obserwacja ścian o długości ponad 200 m i nie wymaga to żadnych nakładów inwestycyjnych. Odpowiedni sposób obserwacji został pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Do Spraw Tąpań w Zakładach Górniczych Wydobywających Węgiel Kamienny i jest stosowany w Zakładzie Górniczym Bytom III.

Artykuł zawiera przegląd wdrożonych w kopalniach Rudzkiej Spółki Węglowej S. A. działań profilaktycznych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przedstawia stosowaną we wszystkich kopalniach Spółki metodę oceny ryzyka zawodowego.

Zakłady górnicze wydobywające kopaliny otworami wiertniczymi ustawowo zobowiązane są do prowadzenia systematycznych pomiarów i obserwacji pracy ujęcia. Bogata baza danych hydrogeochemicznych wód z ujęcia "Zdrój Główny" w Krzeszowicach (pomiary prowadzone w latach 1950-2000) posłużyła do oceny precyzji wyników i analizy trendów zmian wybranych wskaźników (siarkowodoru, siarczanów, wapnia i magnezu) w układzie czasowym. Zastosowane procedury kontroli jakości danych hydrogeochemicznych pozwoliły na weryfikację uzyskanych w dwóch laboratoriach wyników badań. Odrzucenie wyników niepewnych (obarczonych błędami grubymi) umożliwiło przeprowadzenie rzetelnej analizy trendu parametrów nadających wodzie typ hydrogeochemiczny i właściwości lecznicze.

Artykuł zawiera dyskusję na temat wybranych problemów z dziedziny ochrony terenów górniczych, której celem jest zwrócenie uwagi na pewne aspekty działań dokonywanych w zakresie rozpoznawania, przewidywania i minimalizowania ujemnych skutków działalności górniczej.

Zadanie transportowe stojące przed systemem przenośników taśmowych można zrealizować na wiele możliwych sposobów. Wybór konkretnego rozwiązania uwarunkowany jest nie tylko możliwościami technicznymi ale również aspektami ekonomicznymi. Przede wszystkim ze względów ekonomicznych dąży się obecnie do budowy możliwie jak najdłuższych pojedynczych przenośników w ciągu transportowym. Wymusza to stosowanie napędów głównych dużych mocy oraz taśm o wysokiej wytrzymałości. W niektórych obszarach zastosowań na przykład w górnictwie podziemnym przestrzeń wyrobisk, w których pracują przenośniki taśmowe stanowi istotne ograniczenie pełnego wykorzystania możliwości transportu taśmowego. Poszukiwane są nowe rozwiązania napędów rozproszonych przenośników taśmowych, które zmniejszają gabaryty stacji napędowych oraz dzięki korzystnemu rozkładowi sił w taśmie umożliwiają stosowanie tańszych taśm o niższej wytrzymałości.. Są to najczęściej napędy pośrednie, które wymagają sekwencyjnego sterowania rozruchem oraz odpowiednich rozwiązań w celu wyrównania obciążeń poszczególnych silników w ruchu ustalonym (przemienniki częstotliwości lub sprzęgła hydrokinetyczne). Przenośnik "Legmet 2000" jest przykładem nowej konstrukcji eliminującej większość tych niedogodności.