Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 07/1997

W warunkach polskich kopalń, zarówno węgla kamiennego jak i rud miedzi, zagrożenie wysokoenergetycznymi wstrząsami jest obecnie zasadniczym czynnikiem wpływającym na wielkość zagrożenia tąpaniami. Tym ważniejszym, jeżeli ponadto uwzględni się stan urbanizacji terenów górniczych oraz wpływ wstrząsów na wielkość zagrożenia powszechnego. Autor, w oparciu o dokonane analizy, podejmuje kwestię doboru sposobów eksploatacji ograniczających możliwość powstania wysokoenergetycznych wstrząsów, przedstawiając ogólne wnioski.

Badania nośności kotwi wklejanych często polegają na wyrywaniu wklejanej na całej długości kotwi z otworu. Badania takie, poza oceną wytrzymałości pręta kotwi na rozciąganie przy prawidłowo wykonanym kotwieniu, nie pozwala stwierdzić czy stosowana technologia kotwienia zapewnia właściwe powiązanie kotwi poprzez klej ze skałą. Przypisanie obudowie kotwiowej funkcji spinającej górotwór oraz podwieszającej odprężoną strefę do wyższych nienaruszonych warstw skalnych, wymaga poznania z jaką wielkością wykonywane kotwienie spełnia te zadania. Dla oceny systemu kotwienia stosowanego w danych warunkach górniczo-geologicznych określa się transfer obciążenia kotew - klej - skała wyznaczając siły wiązania kotwi na poszczególnych horyzontach skotwionego otworu dla krótkich odcinków wklejania.

W artykule przedstawiono aktualny stan kultury bezpieczeństwa załóg górniczych traktowanej jako wskaźnik efektywności przygotowania ludzi do bezpiecznej pracy. Omówiono społeczny system wartości pracowników KWK - w tym pozycję zdrowia i bezpieczeństwa w systemie wartości autotelicznych i wartości pracy, wzory zachowań akceptowane przez załogę oraz postawy dozoru i robotników wobec stosowania formalnych norm bezpieczeństwa.

Autor ocenia aktualny stan zaawansowania prac w zakresie poszukiwań, rozpoznania i wykorzystania metanu pokładów węgla. Biorąc pod uwagę rzeczywiste możliwości rozwoju i wykorzystania górnictwa metanu z pokładów węgla w warunkach krajowych, formułuje istotne dla jego perspektyw wnioski.

W artykule scharakteryzowano stan wód złożowych i ścieków kopalnianych wydobywanych przy eksploatacji złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Przedstawiono problemy związane z ich zagospodarowaniem w poszczególnych Zakładach Górnictwa Nafty i Gazu, funkcjonujących na terenie kraju. Nakreślono kierunki rozwoju metod oczyszczania wód i ścieków kopalnianych oraz wdrożenia nowych technologii oczyszczania ścieków.

Omówiono wpływ oświetlenia na zmęczenie i bezpieczeństwo pracy załóg kompleksów ścianowych. Przedstawiono obowiązujące aktualne normy i przepisy w tym zakresie oraz metody oceny oświetlenia w przodku ścianowym.

W Centrum Elektryfikacji i Automatyzacji Górnictwa "EMAG", z inicjatywy Departamentu Energomechanicznego WUG opracowano i wydano serię publikacji ustalających warunki i zasady stosowania w podziemiach kopalń górniczych kabli i przewodów oponowych. Autorzy publikacji przedstawiają sześć przygotowanych dotychczas opracowań.

Artykuł składa się z tez dotyczących tytułowego założenia. Zawiera również postulat zwiększenia wysiłków przemysłu i przedstawicieli nauk górniczych w kierunku informowania opinii publicznej o korzyściach wynikających z ich działalności dla ludzkości. Autor polemizuje w nim z niektórymi krytycznymi wobec przemysłów wydobywczych opiniami.