Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 12/2009

W artykule odrzucamy powszechne myślenie, że praca w górnictwie wiąże się z nadzwyczajnym ryzykiem, a nawet zakłada ryzyko śmierci. Śmierć winna być tragicznym incydentem, zaś codziennemu życiu kopalni winno towarzyszyć przekonanie, że zrobiono wszystko, aby taki incydent się nie pojawił. Eksponujemy także rolę stresu pracowniczego, zagrażającego bezpieczeństwu i zdrowiu górnika. Odrębną rolę w komforcie pracowniczym odgrywają związki zawodowe, które zabiegać winny o fizyczne i egzystencjalne bezpieczeństwo pracowników oraz firmy. I wreszcie odwołujemy się do wspólnoty gospodarowania w górniczej społeczności lokalnej i wpisanej weń rodziny.

Do grupy maszyn górniczych na podwoziu gąsienicowym zaliczane są kombajny chodnikowe, ładowarki, wozy wiertnicze oraz wozy kotwiące. Ze względu na bezpieczeństwo górników oraz możliwość uszkodzenia bądź zniszczenia samej maszyny niezwykle ważne jest poznanie wpływu budowy i wyposażenia tych maszyn oraz działania ich mechanizmów na utratę stateczności. W artykule przedstawiony zostanie przegląd norm obowiązujących w zakresie stateczności maszyn górniczych na podwoziu gąsienicowym oraz przykład obliczenia stateczności spoczynkowej i ruchowej dla kombajnu chodnikowego.

W historii kopalni „Turów” dwukrotnie doszło do poważnych zagrożeń osuwiskowych zagrażających dalszemu prowadzeniu ruchu zakładu górniczego oraz bezpieczeństwu powszechnemu w otoczeniu (w latach 1988–90 oraz 1993–1994). Praktyczne i udokumentowane doświadczenia z tamtych wydarzeń wykazały, jak niezbędne jest systematyczne prowadzenie odpowiednich działań profilaktycznych oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w planowaniu, przygotowaniu, realizacji oraz przy monitorowaniu przebiegu procesu odkrywkowej eksploatacji złoża „Turów”. Ich zastosowanie zapewniło skuteczną ochronę kopalni i jej otoczenia przed podobnymi zagrożeniami przez ostatnich 15 lat, pomimo znacznie pogarszających się geologicznych i górniczych warunków eksploatacji złoża.

W niniejszym artykule przedstawiono wyniki pomiarów konwergencji oraz badań endoskopowych zasięgu strefy spękań w pułapie wyrobiska przyścianowego upadowa IX’b-S, zlokalizowanego przy filarze węglowym o szerokości 5,0 m w polu ściany 9b-S, pokład 510/III, w kopalni „Staszic”. Ponadto wykonano dla porównania prognozę deformacji tej upadowej oraz strefy spękań górotworu zgodnie z opracowaną w GIG metodą, opartą na modelowaniu numerycznym z wykorzystaniem programu Phase2.

W publikacji przedstawiono zagadnienia związane z racjonalną gospodarką zasobami, jakimi są obszary pogórnicze Przedgórza Sudeckiego. Na tle walorów środowiska naturalnego Przedgórza Sudeckiego przedstawiono możliwości rekreacyjnego wykorzystania terenów poeksploatacyjnych, wpisując się w politykę przestrzenną poszczególnych gmin oraz województwa. Przeprowadzona ocena możliwości zagospodarowania wykazała, że najbardziej interesujące rekreacyjnie są obszary poeksploatacyjne położone w południowej części Przedgórza Sudeckiego, tuż przy granicy z Sudetami.