Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 01/1993

Artykuł prezentuje ocenę efektywności ekonomiczno-ekologicznej procesów eksploatacji złóż węgla kamiennego na podstawie wariantowo przeprowadzonych szacunków. Przedstawia opinię, że straty ekologiczne powodowane eksploatacją złóż węgla w województwie katowickim jakkolwiek bardzo wielkie są aktualnie wielokrotnie niższe od uzyskiwanych w skali kraju korzyści społeczno-gospodarczych.

W kopalniach Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (LGOM) zagrożenie tąpaniami uwarunkowane jest głównie dużą głębokością zalegania złoża i wysoką wytrzymałością skał górotworu a szczególnie skał występujących w stropie złoża. Dla ograniczenia tego zagrożenia mary technologiczne i górotwór w otoczeniu pól i wyrobisk eksploatacyjnych doprowadza się do stanu pokrytycznego (pozniszczeniowego) przez odpowiednie rozcinanie złoża wyrobiskami eksploatacyjnymi oraz prowokuje się odprężenia i tąpnięcia przez dużą koncentrację robót strzałowych przodkowych.

Przeanalizowano zagrożenia wynikające z małej wytrzymałości i dużej szczelinowatości skał jak również długiego czasu utrzymywania wyrobisk, wstrząsów górotworu i zawodnienia skał. Wskazano na sposoby eliminowania zagrożeń zarówno w fazie projektowania kotwienia -jak i jego wykonywania. Omówiono zakres niezbędnych badań wstępnych oraz kontrolnych, pożądane cechy materiałów do kotwienia oraz zalecany tryb wprowadzania kotwienia w kopalni.

Powszechnie stosowaną od lat metodą wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych jest metoda kontroli składu powietrza kopalnianego. W pierwszej części artykułu opisano mechanizm powstawania oraz przebieg pożarów endogenicznych oraz stosowane obecnie metody wczesnego ich wykrywania. Zostały także podane wady metody wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych.

Artykuł przedstawia metodę umożliwiającą redukcję zapylenia w ślepych wyrobiskach korytarzowych. Polega ona na powiązaniu wentylacji tłoczącej z umiejscowioną w czole wyrobiska wentylacją ssącą.

Przedstawiono rezultaty badań górotworu kop. Halemba, w aspekcie wykorzystania właściwości cieplnych skał do oceny stabilności górotworu. W badaniach zastosowano prototypową sondę do pomiaru temperatury górotworu. Wyprowadzono wzory do określania energii cieplnej ziemskiego strumienia oraz ciśnienia i naprężenia geotermicznego w górotworze.

Tekst stanowi dalszy ciąg artykułu zamieszczonego w poprzednim numerze. Przedstawia pracę Wyższego Urzędu Górniczego i podległych mu Okręgowych Urzędów Górniczych na tle działalności zakładów górniczych w latach 1954 do 1965. Prezentuje również, zmiany organizacyjne jakie się dokonały w urzędach górniczych, a także środki i metody jakie były podejmowane dla skutecznego sprawowania kontroli i nadzoru nad zakładami górniczymi.

W cyklu poświęconym wybitnym postaciom polskiego górnictwa prezentujemy sylwetkę i przedstawiamy dorobek prof. Henryka Czeczotta, autora teoretycznych podstaw wentylacji i obiegu powietrza w kopalniach, prekursora nowoczesnych metod przeróbki mechanicznej, a także technologii bezpiecznej eksploatacji filarów ochronnych.

Przedstawiono historię oraz organizację ratownictwa w chińskim górnictwie węgla kamiennego. Omówiono obowiązującą regulację prawną, wymagania stawiane ratownikom, szkolenie oraz sprzęt i metody stosowane w akcjach ratowniczych. W artykule zawarto również informację o najważniejszych osiągnięciach oraz projektowanych kierunkach rozwoju ratownictwa w chińskim górnictwie węgla kamiennego.