Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie Numer 01/1995

Zbliża się 25 lecie prowadzenia skoordynowanej eksploatacji węgla kamiennego przez kopalnie Katowice, Kleofas i Wujek pod śródmieściem Katowic. Autorzy, świadkowie biegu wydarzeń od początku ich powstania, przedstawiają fakty i okoliczności tej eksploatacji. Zamieszczone w pracy informacje wykazują, że zamierzenia projektowe zrealizowano uzyskując niewątpliwy sukces techniczny. Rozważono okoliczności i możliwości kontynuowania przedsięwzięcia.

W pracy opisano metody oznaczania skłonności pokładu węgla do tąpań oraz dokonano analizy celowości wyznaczania tego parametru. Stwierdzono, że skłonność pokładu węgla do tąpań, nie ma żadnego wpływu na oczywisty stan zagrożenia tąpaniami. Dokonano również analizy możliwości oceny skłonności skał (górotworu) do tąpań, podając propozycje w zakresie opracowania odpowiedniej skali tej skłonności.

W artykule przedstawiono wyniki analizy stanu naprężenia i odkształcenia tam podsadzkowych oraz podano dopuszczalne wysokości zalewania analizowanych konstrukcji tam. Obliczenia wytrzymałościowe przeprowadzone z wykorzystaniem metody elementów skończonych.

Autor, w oparciu o własne badania prowadzone w Głównym Instytucie Górnictwa, porównuje odmienne procesy osłabienia dwóch lin tej samej konstrukcji i średnicy, ale pracujących w różnych urządzeniach wyciągowych.

W artykule przedstawiono uregulowania prawne dotyczące ochrony środowiska na terenach górniczych wynikające z ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska. Omówiono również skutki eksploatacji górniczej na środowisko w przypadku górnictwa podziemnego, odkrywkowego i otworowego, podkreślając jednocześnie podjęte przez zakłady górnicze działania inwestycyjne służące środowisku.

W pracy przedstawiono algorytm analizy budynków murowych posadowionych na terenach o możliwej deformacji nieciągłej wynikającej z eksploatacji górniczej. Podano sposób oceny najniekorzystniejszego dla budynku położenia krawędzi uskoku i odpowiadającego mu odporu podłoża, oraz sposób wyznaczenia obciążenia poszczególnych ścian budynku.

W pracy poddano analizie wyniki pomiarów obniżenia stropu prowadzonych w trzech ścianach. Uzyskane wyniki pomiarów aproksymowano funkcją najpopularniejszej obecnie w Polsce teorii S.Knothego. Wartości parametrów teorii wyznaczono przy pomocy programu komputerowego.