06 05 2021

Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia               Katowice, dnia  5 października 2021 r.

INFORMACJA Nr 14/2021/EW

w sprawie wypadku, powodującego czasową niezdolność do pracy, zaistniałego w dniu 6.05.2021 r. o godzinie 19⁰⁵, w następstwie wstrząsu górotworu o energii 1x10⁶ J, w PGG S.A. Oddział KWK Staszic-Wujek Ruch Murcki-Staszic w Katowicach.

Wypadek zaistniał w ścianie 3b-S w pokładzie 510, w polu S, na poziomie 900 m. Ściana prowadzona była systemem poprzecznym z zawałem stropu w przystropowej warstwie tego pokładu, zaliczonego do drugiego stopnia zagrożenia tąpaniami, czwartej kategorii zagrożenia metanowego i klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Ściana o wysokości do 3,0 m, usytuowana pomiędzy Upadową Vb-S, stanowiącą wyrobisko odstawczo - transportowe - doprowadzające powietrze do ściany, a Upadową IV’b-S - odprowadzającą powietrze ze ściany, wyposażona została w 98 sztuk sekcji obudowy typu KW-17/43-POzW1/ZRP, 5 sztuk sekcji obudowy typu KW-17/43-POzW1/BSN/ZRP, przenośnik zgrzebłowy typu PATENTUS-PAT E-260 i kombajn ścianowy typu KSW-880EU. W Upadowej Vb-S, przed frontem ściany, wyznaczono strefę szczególnego zagrożenia tąpaniami na odcinku o długości 100 m. Do dnia 6 maja 2021 r., uzyskano ścianą postęp około 357 m, a do linii zakończenia pozostało około 583 m. 

W dniu 6.05.2021 r. na zmianie rozpoczynającej się o godzinie 16⁰⁰, do rejonu ściany 3b-S skierowanych zostało 18 pracowników, w tym ślusarz z mechanicznego oddziału MMUD-4, celem prowadzenia wydobycia. O godz. 19⁰⁵, w trakcie urabiania ociosu węglowego, wystąpił wstrząs górotworu o energii 1x10⁶ J, którego epicentrum zlokalizowano około 35 m za frontem ściany i około 25 m na południe od Upadowej Vb-S. Skutkami wstrząsu objęty został pracownik oddziału MMUD-4, przebywający w ścianie, w rejonie sekcji obudowy zmechanizowanej nr 4, doznając obrażeń obrażeń powodujących czasową niezdolność do pracy. Pracownika wytransportowano na noszach z zagrożonego rejonu. Po wyjeździe na powierzchnię poszkodowanemu udzielono pierwszej pomocy w punkcie opatrunkowym, a następnie przetransportowano do Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach Ochojcu.

W związku z zaistniałym wypadkiem nie prowadzono akcji ratowniczej.

Rejon ściany 3b-S został zabezpieczony przed wejściem osób postronnych.

Ze względu na utrzymujący się w dniach 7, 8 i 9.05.2021 r. stan zagrożenia tąpaniami, oceniony metodą kompleksową jako ,,c” (wyrobisko średnio zagrożone tąpaniami), oględziny miejsca zdarzenia przeprowadzono w dniu 10.05.2021 r., po ustąpieniu zagrożenia. Wstrząs spowodował skutki w postaci wypiętrzenia spągu do wysokości 0,8 m na długości około 40 m, wybicia 20 stojaków stalowych i 20 stojaków drewnianych, uszkodzenia i przerwania opinki z siatek zgrzewanych na długości około 40 m, stwierdzone w strefie szczególnego zagrożenia tąpaniami w Upadowej Vb-S, które zakwalifikowano jako odprężenie. 

Według ustaleń:

• przyczyną odprężenia wywołanego wstrząsem górotworu o energii 1x10⁶ J było wyładowanie energii sprężystej skumulowanej w górotworze,
• przyczyną wypadku było oddziaływanie skutków wstrząsu na pracownika zatrudnionego w ścianie 3b-S.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach nakazał:

1. Wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej wykonywania prac w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, z wyjątkiem robót niezbędnych dla zapewnienia właściwego monitorowania i zwalczania zagrożeń do czasu: 
1. przeprowadzenia oględzin miejsca wypadku zbiorowego,
2. ustalenia sposobu dalszego bezpiecznego prowadzenia robót w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, w oparciu o ustalenia kopalnianego zespołu ds. tąpań w składzie poszerzonym o specjalistów ds. tego zagrożenia,
3. usunięcia skutków zaistniałego wstrząsu w sposób i na zasadach określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego, na podstawie opinii kopalnianego zespołu ds. tąpań w składzie poszerzonym o specjalistów ds. tego zagrożenia oraz określenia w oparciu o opinię tego zespołu, sposobu zabezpieczenia przed zagrożeniem tąpaniami, przy uwzględnieniu faktu zaistnienia wstrząsu, w aspekcie konieczności zastosowania metod ograniczania zagrożenia adekwatnych do istniejącego i przewidywanego stanu zagrożenia tąpaniami oraz określenia sposobu wzmocnienia obudowy, adekwatnego do istniejącego i przewidywanego stanu zagrożenia tąpaniami, 
4. dokonania sprawdzenia, na zasadach określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego, stanu technicznego maszyn i urządzeń odstawy urobku z rejonu ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m.
2. Dokonać ustaleń warunków bezpieczeństwa umożliwiających dokonanie oględzin.
3. Do czasu przeprowadzenia oględzin w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, w okresie wstrzymania prac w wyrobisku, bezzwłocznie podjąć działania organizacyjno-techniczne, które powinny polegać na:
• skutecznym zabezpieczeniu dostępu do rejonu ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, 
• ustaleniu zasad ciągłego monitorowania i analizowania stanu zagrożeń tąpaniami oraz wentylacyjno - metanowo - pożarowego w tym rejonie.
4. Przeprowadzić analizę stanu zagrożenia tąpaniami oraz metanowo - wentylacyjno - pożarowego w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, przez kopalniany zespół ds. rozpoznawania i zwalczania zagrożeń oraz ustalić warunki i zasady przebywania w tym rejonie pracowników w sytuacjach awaryjnych, w celu prowadzenia niezbędnych prac dla zapewnienia właściwego monitorowania i zwalczania zagrożeń oraz w sytuacji szczególnej konieczności wykonania prac zabezpieczających.5. Zapoznać załogę zakładu górniczego z okolicznościami i przyczynami zaistniałego wypadku.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.