11.05.2012

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 21.05.2012 r.

I N F O R M A C J A Nr 33/2012/EW

w sprawie wyrzutu metanu i skał, zaistniałego w dniu 11.05.2012 r. o godzinie 19⁴² w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A w Jastrzębiu Zdroju KWK „Budryk”
w Ornontowicach.

Wyrzut metanu i skał miał miejsce w przodku drążonej pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1 na poziomie 1050 m.

Pokład 358/1 o grubości od 1,5 m do 2,1 m, zaliczony do klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego, objęty został granicami pola IV kategorii zagrożenia metanowego. Pokład ten nie został zaliczony jako zagrożony wyrzutami metanu i skał, ale roboty prowadzono na warunkach odpowiadających kategorii zagrożenia wyrzutami metanu i skał.

Pochylnia D odstawcza, o nachyleniu do 7º, drążona była przy pomocy kombajnu chodnikowego typu AM-75. Wyrobisko wykonane było w obudowie typu ŁP10/V32/A z rozstawem odrzwi co 0,75m, stabilizowanych rozporami dwustronnego działania. Opinkę obudowy stanowiły siatki stalowe zgrzewane, typu zaczepowego. Wyrobisko przewietrzane było wentylacją kombinowaną z zastosowaniem wentylatora lutniowego typu WLE–1255B i lutniociągu z lutni elastycznych o średnicy 1200 mm, współpracującego z instalacją odpylającą typu UO-630B. Do dnia 11.05.2012 r. wydrążono 101,0 m wyrobiska.

W dniu 11.05.2012 r., na zmianie „C” rozpoczynającej się o godzinie 18⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału Przedsiębiorstwa Robót Specjalistycznych „Wschód” Spółka z o.o. w Lublinie, skierował 17 pracowników do drążenia pochylni D odstawczej. O godzinie 19⁴², podczas urabiania, nastąpił wyrzut metanu i skał z przodka drążonego wyrobiska. W wyniku wyrzutu do strefy przyprzodkowej zostało wyrzuconych około 340 m³ metanu z rozdrobnionym węglem o objętości około 35 m³, który utworzył w czole przodka pryzmę na długości około 3,5 m i wysokości około 2,75 m. Maksymalna zawartość metanu zarejestrowana przez czujniki metanometrii w przodku wyniosła 36,7%.

Pracownicy zatrudnieni w pochylni D odstawczej i przekopie D wycofali się do przepływowego prądu powietrza bez użycia aparatów ucieczkowych. Żaden z pracowników nie uległ wypadkowi.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor OUG w Gliwicach wydał decyzje nakazując:

w dniu 12.05.2012 r.:

1. wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej drążenia pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1, do czasu:
   a) przeprowadzenia analizy zaistniałego wyrzutu metanu i skał przez kopalniany zespół ds. zagrożenia metanowego oraz wyrzutami metanu i skał, w składzie poszerzonym o specjalistów z tego zakresu,
   b) przeprowadzenia oględzin wyrobisk w rejonie zaistniałego zdarzenia,
2. zabezpieczyć dojście do rejonu drążonej pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1 oraz ustalić zasady kontroli wyrobisk, którymi odprowadzane jest powietrze z tego rejonu,

w dniu 14.05.2012r. w wyniku pierwszych oględzin przeprowadzonych w pochylni D odstawczej :

1. wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej drążenia pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1, do czasu:
   a) zaliczenia przez kierownika ruchu zakładu górniczego pokładu 358/1 do kategorii zagrożonych wyrzutami metanu i skał,
   b) zweryfikowania ustaleń projektu technicznego drążenia pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1 oraz zastosowanej profilaktyki dotyczącej zwalczania zagrożenia wyrzutem metanu i skał, pozytywnie zaopiniowanych przez zespół ds. zagrożeń naturalnych w składzie poszerzonym o specjalistów ds. ruchu zakładu górniczego,
2. zabezpieczyć dojście do rejonu pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1, do czasu przeprowadzenia oględzin czoła przodka po usunięciu rozkruszonego węgla, którego przemieszczenie powstało w wyniku wyrzutu metanu i skał,
3. prace związane z usuwaniem rozkruszonego węgla z czoła przodka oraz wyrobiska pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1 prowadzić w oparciu o ustalenia zaopiniowane przez kopalniany zespół ds. zagrożenia metanowego oraz wyrzutami metanu i skał i zatwierdzone przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

w dniu 15.05.2012 r. w wyniku drugich oględzin przeprowadzonych po usunięciu mas skalnych zalegających w przodku i przeprowadzonych pomiarach desorpcji węgla oraz wierceniach sondażowych:

1. opracować zweryfikowaną technologię bezpiecznego drążenia pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1 na odcinku występowania kawerny powyrzutowej, uwzględniającą wyniki pomiarów parametrów wyrzutowych z otworu badawczego wykonanego w przodku, podczas oględzin w dniu 15.05.2012 r.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.