17 03 2021
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia Katowice, dnia 24 marca 2021 r.
INFORMACJA Nr 9/2021/EW
o niebezpiecznym zdarzeniu spowodowanym zawałem stropu, który wystąpił w dniu 17 marca 2021 r., ok. godz. 1638, na skrzyżowaniu komory K-7 oraz pasa P-51 w polu PO V/5 oddziału G-33 w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie.
Do niebezpiecznego zdarzenia doszło w komorze K-7, stanowiącej wyrobisko transportowe, na wysokości skrzyżowania z pasem P-51, na poziomie 434 m p.p.m, w odległości ok. 3,5 km na południe od szybów P-V i P-VI, w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie.
W polu PO-V/5 serię złożową rud miedzi stanowią skały węglanowe cechsztynu obejmujące łupki miedzionośne o miąższości 0,2-0,8 m oraz różne odmiany dolomitów (ilasty, smugowany, wapnisty, marglisty) o łącznej miąższości ok. 2,5-3,0 m i nachyleniu od 4 do 20o. W furcie wybierania występują spękania ciosowe oraz liczne pionowe lub prawie pionowe spękania zabliźnione głównie gipsem i kalcytem, a także płasko nachylone spękania i ślizgi tektoniczne o nachyleniu od 10° do 45°. Strop wyrobisk zbudowany jest z dolomitów wapnistych o miąższości 82 m, lokalnie spękanych w orientacji dominującej NW-SE. Ponad nimi zalegają utwory paleogenu. Rejon robót zaliczony został do I stopnia zagrożenia tąpaniami oraz I stopnia zagrożenia wodnego. Wyrobiska zabezpieczane były obudową podstawową kotwową rozprężną o długości żerdzi 1,8 m, w siatce kotwienia 1,5 m × 1,5 m na podstawie projektu technicznego obudowy kotwowej. Według poleceń Kierownika Działu Górniczego stosowana była obudowa dodatkowa w postaci kotew rozprężnych o długości żerdzi 3,2 m, stropnic płytowych, stojaków hydraulicznych ze stropnicami typu Hydrotech, stojaków drewnianych i stosów podporowych. Dla robót górniczych w polu PO-V/5 został opracowany i zatwierdzony przez kierownika ruchu zakładu górniczego projekt techniczny eksploatacji.
W dniu 17 marca 2021 r. na zmianie II WSP w polu PO-V/5 zaplanowano między innymi wybieranie urobku z przodków pasów P-57 ÷ P-59, prowadzonych z komory K-6 w kierunku południowym do strefy uskoku inwersyjnego, ładowanie go na wóz odstawczy w komorze K-7 na skrzyżowaniu z pasem P-58, a na następnie transportowanie komorą K-7 do oddziałowego punktu wysypu urobku, zlokalizowanego na skrzyżowaniu pochylni H-44W z przecinką 30. Wyrobisko K 7, o szerokości ok. 6 m liczonej pod stropem i wysokości ok. 3 m, na odcinku od wysokości pasa P-42 stanowiło jedyną drogę komunikacyjną z wybieranych z urobku przodków pasów P-57 ÷ P 59. Około godziny 1638, na skrzyżowaniu komory K-7 oraz pasa P-51, w odległości ok. 120 m od miejsca wybierania urobku, zaistniał opad skał stropu, który zablokował możliwość wyjazdu operatora ładowarki łyżkowej z pola. W miejsce opadu skał udał się nadsztygar górniczy, który nawiązał z operatorem łączność radiową. Operator podjął próbę wycofania się w kierunku południowym, pochylnią H-48b, stanowiącą przedłużenie pasa P-54. Brak drożności będącej w przebudowie pochylni uniemożliwił wyjazd ładowarką. W ramach uruchomionej akcji ratowniczej prowadzono przebieranie gruzowiska po komorze K-7 od strony pasa P-50. Operator będąc w kontakcie radiotelefonicznym z osobami prowadzącymi działania ratownicze, podjął próbę przebierania gruzowiska zawałowego w komorze K-7 od strony pasa P-52. W wyniku trwającej około 4 godziny akcji ratowniczej udrożniono komorę K-7 przy południowym ociosie. Operator wyjechał ładowarką przez skrzyżowanie z pasem P-51 w kierunku pasa P-42. Po przebadaniu przez lekarza został on wytransportowany pod szyb P V i na powierzchnię. W wyniku zdarzenia nikt nie doznał obrażeń.
Po przeprowadzeniu przez Okręgowy Urząd Górniczy we Wrocławiu w dniu 18 marca 2021 r. na zmianie I oględzin miejsca zdarzenia stwierdzono opadnięcie skał stropowych w komorze K-7 przy skrzyżowaniu z pasem P-51 na odcinku ok. 18 m. na szerokości całego wyrobiska i głębokości od ok. 4 m przy południowo-zachodnim ociosie komory K-7 do ok. 6 m przy ociosie północno-wschodnim tj. powyżej długości kotew stosowanej obudowy podstawowej i dodatkowej.
Na podstawie oceny skutków opadu skał, zjawisko zakwalifikowano jako zawał stropu.
Przyczyną zawału była utrata stateczności warstw stropu bezpośredniego, najprawdopodobniej na skutek występowania uwidocznionych po opadzie skał spękań w uławiconych warstwach stropu, zapadających pod lokalnie zwiększonym upadem w kierunku przeprowadzonej po stronie północnej pola PO-V/5 likwidacji parcel eksploatacyjnych.
W związku z zaistniałym zdarzeniem, Dyrektor OUG we Wrocławiu, wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”, w części dotyczącej prowadzenia eksploatacji w polu PO-V/5 do czasu: usunięcia skutków zawału na zasadach ustalonych przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego, ze szczególnym uwzględnieniem kontroli stateczności wyrobisk dojazdowych do miejsca zawału; dokonania weryfikacji doboru obudowy w polu PO-V/5; dokonania przez Kopalniany Zespół ds. Rozpoznawania i Zwalczania Tąpań i Zawałów analizy sytuacji geologiczno-górniczej oraz stanu zagrożenia zawałami w polu PO-V/5 i zweryfikowania rygorów profilaktyki zawałowej ze szczególnym uwzględnieniem zasad prowadzenia dróg komunikacyjnych w polu.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.