23 09 2019
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 10 grudnia 2019 r.
INFORMACJA Nr 63/2019/EW
w sprawie pożaru, zaistniałego w dniu 23 września 2019 r. około godziny 944 w Węglokoks Kraj Sp. z o.o. KWK „Bobrek-Piekary” Ruch Bobrek w Bytomiu, w zrobach ściany 1a w pokładzie 504w.d. na poziomie 726 m.
Pokład 504w.d. o grubości około 2,3 m jest pokładem niemetanowym, zaliczonym do: II stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego. Węgiel tego pokładu zaklasyfikowano do IV grupy skłonności do samozapalenia. Na podstawie badań węgla pokładu 504w.d., wyznaczono wskaźnik Sza = 108°C/min oraz określono czas inkubacji pożaru na 57 dni.
Eksploatacja pokładu 504w.d. prowadzona była ścianą 1a, która rozpoczęła się w dniu 2 stycznia 2018 r. Ściana 1a prowadzona była systemem podłużnym z zawałem stropu. Wyposażenie tej ściany stanowiło między innymi 120 sekcji obudowy zmechanizowanej typu KW-14/28-POz/ZRP oraz KW-14/28-POz/BSN/ZRP. Ścianę 1a przewietrzano wzdłuż calizny węglowej prądem powietrza w ilości około 650 m3/min. W wyniku nagłego wzrostu stężeń CO do 30ppm w obiegowym prądzie powietrza (na wylocie ze ściany), w dniu 4 marca 2018 r., podjęto decyzję o czasowym wyłączeniu rejonu ściany z sieci wentylacyjnej i podawaniu gazów inertnych. W dniu 22 kwietnia 2018 r., w ramach zaplanowanej akcji ratowniczej, przeprowadzono próbę przywrócenia obiegowego prądu powietrza w otamowanym rejonie. W trakcie tych prac nastąpił dynamiczny wzrost stężeń gazów pożarowych, w związku z czym podjęto natychmiastową decyzję o ponownym wyizolowaniu ściany 1a i dalszej inertyzacji. Ściana 1a została odizolowana korkiem podsadzkowym w dowierzchni 2a oraz tamą izolacyjną (korek wodny) w dowierzchni 1a. Następnie KRZG podjął decyzję o skróceniu wybiegu ściany 1a, co spowodowało konieczność wydrążenia przecinki II ściany 1a, 100 m na południe od ściany. W dniu 28 sierpnia b.r., w ramach zaplanowanej akcji ratowniczej, wykonano przebicie przecinki II ściany1a do otamowanej dowierzchni 1a, a następnie odpompowano wodę z korka wodnego w dowierzchni1a, uzyskując obiegowy prąd powietrza w rejonie przecinki II ściany1a. Do dnia 10 września w rejon, czasowo wyłączonej z sieci wentylacyjnej, ściany 1a podano 5.293.600 m3 azotu oraz na bieżąco pobierano próby powietrza do precyzyjnej analizy laboratoryjnej GIG. W dniu 16 września, w ramach akcji ratowniczej spenetrowano i przewietrzono wentylacją odrębną 50-cio metrowy odcinek dowierzchni 1a na północ od skrzyżowania z przecinką II ściany 1a, w celu odzyskania pociągu aparaturowego ściany. W ramach prowadzonych prac profilaktycznych wykonano tamę izolacyją (TI-15’) ze środków chemicznych w dowierzchni 1a 50 m na północ od przecinki II oraz przystąpiono do wykonywania szkieletu tamy o konstrukcji przeciwwybuchowej w dowierzchni 1a w odległości około 36 m na południe od tamy TI-15’. W dniu 23 września na zmianie A około godziny 944 w czasie wykonywania prac profilaktycznych w dowierzchni 1a, na północ od przecinki II ściany 1a, nastąpił nagły wzrost ilości CO powyżej 25 dm3/min, w związku z czym KRZG podjął decyzję o rozpoczęciu akcji ratowniczej przeciwpożarowej i odizolowaniu dowierzchni 1a tamą o konstrukcji przeciwwybuchowej. Z wyrobisk objętych strefą zagrożenia, wycofano 22 pracowników bez użycia aparatów ucieczkowych. Po zakończeniu budowy tamy przeciwwybuchowej oraz przeprowadzonej kontroli wyrobisk w strefie zagrożenia przez zastępy ratownicze (która wykazała prawidłowy skład atmosfery kopalnianej) o godzinie 1552 KRZG zakończył akcję przeciwpożarową. W akcji brały udział 4 własne zastępy ratownicze oraz 2 zastępy jednostki ratownictwa górniczego CSRG.
W związku z pożarem oraz prowadzoną akcją przeciwpożarową żaden z pracowników nie zgłosił wypadku.
Przyczyną pożaru było samozapalenie się węgla pozostawionego w zrobach oraz otoczeniu wyrobisk rejonu ściany 1a w pokładzie 504w.d.
W związku z zaistniałym pożarem Dyrektor OUG w Gliwicach wydał decyzję w dniu 24 września 2019 r., nakazując:
- Zabudowę urządzeń gazometrii automatycznej do kontroli składu i parametrów powietrza w czynnym wyrobisku, w którym w wyniku prowadzonej akcji przeciwpożarowej wykonano tamę o konstrukcji przeciwwybuchowej.
- Ustalić zakres i częstotliwości kontroli rejonu zakończonej akcji przeciwpożarowej, w tym wykonanej tamy konstrukcji przeciwwybuchowej.
- Przeprowadzić analizę możliwości dopływu gazów z otamowanej przestrzeni do czynnych wyrobisk kopalni.
- Przeanalizować przez kopalniany zespół do spraw zagrożeń naturalnych z udziałem specjalistów, konieczność utworzenia pola pożarowego obejmującego rejon prowadzonej akcji przeciwpożarowej.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.