8 08 2020

Wyższy Urząd Górniczy
Departament 
Warunków Pracy i Szkolenia

Katowice, dnia 7 grudnia 2020 r.

INFORMACJA Nr 8/2020śm./EW
w sprawie wypadku śmiertelnego, zaistniałego w dniu 8 sierpnia 2020 r. około godziny 9³⁰ w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK ROW Ruch Marcel w Radlinie, któremu uległ elektromonter pod ziemią.

Wypadek śmiertelny miał miejsce w wyrobisku - komorze ładowni akumulatorów na poziomie 800, przy stanowisku nr 2 przeznaczonym do ładowania baterii lokomotyw akumulatorowych.Wyrobisko - komora ładowni akumulatorów o długości około 52 m, o powierzchni przekroju poprzecznego 15 m², wykonane zostało pomiędzy chodnikiem głównym na zachód w pokładzie 703 a przecinką wentylacyjną i przewietrzane było niezależnym prądem powietrza. Wyrobisko to zaliczone zostało do klasy A zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego.
Na poziomie 800 eksploatowany był układ transportu materiałów i ludzi koleją podziemną o torach z rozstawem 550 mm, przy użyciu między innymi lokomotyw akumulatorowych typu Lea BM-12/1T i Ldag -05M.
W ładowni akumulatorów na poziomie 800, przy wjeździe z chodnika głównego zabudowana była tama bezpieczeństwa nr 845 z drzwiami stalowymi, która stanowiła jednocześnie zamknięcie dojścia do stanowisk ładowania baterii akumulatorowych zlokalizowanych w tym wyrobisku. Około 1,4 m na południe od tamy nr 845 zainstalowany został anemometr typu MPP o numerze kopalnianym 87, wyłączający napięcie w ładowni akumulatorów w przypadku otwarcia tej tamy. W ładowni zamontowane były również 2 stanowiska do ładowania baterii lokomotyw typu Lea BM-12/1T, przy których odległość pomiędzy krawędzią lokomotywy a stołem i baterią akumulatorową wynosiła do 50 mm.
W dniu 8 sierpnia 2020 r. na zmianie „A” rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰, sztygar oddziału MEUD3-M skierował między innymi elektromontera do prac związanych z obsługą ładowni akumulatorów na poziomie 800. Również na tej zmianie, do obsługi układu transportu materiałów i ludzi koleją podziemną na poziomie 800, skierowany został jeden maszynista lokomotyw z oddziału GP1-M. 
Około godziny 9²⁰ maszynista podstawił lokomotywę akumulatorową typu Lea BM-12/1T nr kopalniany 42 z częściowo rozładowaną baterią przed tamę nr 845, informując o tym będącego w ładowni akumulatorów elektromontera. 
Około godziny 9²⁶, nastąpiło wyłączenie napięcia w ładowni akumulatorów w wyniku otwarcia tamy nr 845.
Około godziny 10⁵⁰ dyspozytor gazometrii, z uwagi na wyłączenie napięcia w ładowni akumulatorów poziom 800 i nieskuteczną próbą skontaktowania się z elektromonterem, poinformował o tym sztygara oddziału MEUD3-M. Sztygar ten, po nieudanych próbach kontaktu z elektromonterem zatrudnionym w ładowni akumulatorów, polecił pracownikowi zatrudnionemu w warsztacie elektrycznym na poziomie 800 udanie się do ładowni. Około godziny 12¹⁰ wymieniony pracownik zauważył w ładowni akumulatorów elektromontera przygniecionego lokomotywą do stołu nr 2a i baterii, który nie dawał oznak życia. Powiadomił o tym fakcie telefonicznie sztygara oddziału MEUD3-M, który następnie poinformował o wypadku dyspozytora ruchu kopalni. O godzinie 12⁴⁵ przybyły na miejsce lekarz stwierdził zgon elektromontera z powodu nagłego zatrzymania krążenia po urazie wielonarządowym. 
Przyczyną wypadku śmiertelnego było dociśnięcie elektromontera lokomotywą akumulatorową na wysokości kabiny „B” do stołu 2a i baterii akumulatorowej elektromontera, który z niewyjaśnionych przyczyn znalazł się pomiędzy stołami 1a i 2a przy stanowisku nr 2 przeznaczonym do ładowania baterii.

Do dociśnięcia będącą w ruchu lokomotywą akumulatorową mogło się przyczynić:

• niesprawny czuwak w kabinie „B”,
• wyeliminowanie działania czuwaka w kabinie „A”, poprzez zablokowanie jego pedału w pozycji załączonej przy pomocy kawałka drewna.

Biorąc pod uwagę brak bezpośrednich świadków, przyjęty przebieg zdarzenia oraz wyniki badań lokomotywy przez wyspecjalizowaną jednostkę, nie można wykluczyć:

• udziału osób trzecich,
• nieuprawnionego kierowania lokomotywą akumulatorową przy wjeździe na stanowisko nr 2 przeznaczone do ładowania baterii przez elektromontera obsługującego ładownię akumulatorów,
• sterowania lokomotywą akumulatorową z kabiny „B” przy pomocy koła hamulca ręcznego lub dodatkowego klucza w nastawniku kierunku jazdy.

W związku z wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku:

1. Wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji lokomotywy akumulatorowej ognioszczelnej typu Lea BM-12/1T o numerze kopalnianym 42.
2. Nakazał:

1. zabezpieczyć do ewentualnych badań lokomotywę akumulatorową ognioszczelną typu Lea BM-12/1T o numerze fabrycznym 116/L/84 i numerze kopalnianym 42,
2. przedsiębiorcy Polskiej Grupie Górniczej S.A. w Katowicach:

• sprawdzić przez wyspecjalizowaną jednostkę, prawidłowości rozwiązań technicznych zastosowanych w KWK ROW Ruch Marcel w Radlinie, przy lokomotywie akumulatorowej ognioszczelnej typu Lea BM-12/1T o numerze fabrycznym 116/L/84 i numerze kopalnianym 42 w zakresie:

• oceny stanu technicznego poszczególnych elementów i podzespołów układu sterowania z kabiny „A” i kabiny „B”,
• działania wyżej wymienionych podzespołów i układu sterowania z kabiny „A” i kabiny „B”,
• możliwości uruchomienia lokomotywy z kabiny „B” bez obecności pracownika obsługi  w kabinie „A”,
• możliwości sterowania kierunkami jazdy z kabiny „A” i kabiny „B”,

• przedstawić Dyrektorowi Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku wyniki czynności sprawdzających, określonych w/w punkcie, w terminie do dnia 11 września 2020 r.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.