Archiwum miesięcznika
MIESIĘCZNIK WYŻSZEGO URZĘDU GÓRNICZEGO
Numer 07/2005
Leszek Jurys
Naturalne spłycanie się wyrobisk po eksploatacji kredy jeziornej - podstawy teoretyczne i praktyczne przykłady. Artykuł dyskusyjny .
Kłopotliwym zjawiskiem obserwowanym podczas eksploatacji wielu złóż kredy jeziornej i gytii wapiennej z przełomu plejstocenu i holocenu jest spłycanie się wyrobisk. Chociaż nie sprawia ono istotnych problemów w ruchu zakładu górniczego to stanowi duże utrudnienie w rozliczeniu wielkości wydobycia. Najważniejszymi procesami powodującymi spłycanie się wyrobisk są ciśnienie spływowe wraz z sufozją. Wskazują na to podane w literaturze opisy zmian cech gruntów wywołane przez ciśnienie spływowe i sufozję oraz wynikające z nich skutki. Skala wielkości spłycania jest indywidualną cechą danego złoża zależną od warunków geologiczno – górniczych a szczególnie hydrogeologicznych w złożu i jego otoczeniu. Zmiany cech gruntów wywołane przez ciśnienie spływowe mogą być ważne także dla bezpieczeństwa ruchu kopalni. Przedstawiony w niniejszej pracy opis zjawiska spłycania się wyrobisk po eksploatacji kredy jeziornej i gytii wapiennej powstał w oparciu o własne obserwacje i badania autora poczynione na ponad trzydziestu złożach z Pomorza i Warmii, a w tym ze szczegółowo zbadanego złoża „Suliszewo”.