16 09 2025

Wyższy Urząd Górniczy
          Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                       Katowice, dnia 3 października 2025 r.

INFORMACJA Nr 44/2025/EW

w sprawie niebezpiecznego zdarzenia - niekontrolowanego upadku elewatora z zestawem rur, zawiesi elewatorowych oraz Top-Drive i uderzenia w pneumatyczny klinowy elewator na stole wiertniczym urządzenia wiertniczego typu IRI-IDECO ED 1200 w czasie rurowania otworu eksploatacyjnego Barnówko 23K, które zaistniało w dniu 16 września 2025 r., około godz. 3⁰⁰ w Orlen S.A. - Oddział PGNiG w Zielonej Górze w Kopalni Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno w miejscowości Barnówko, gmina Dębno w woj. zachodniopomorskim.

Zdarzenie związane z niekontrolowanym upadkiem elewatora z zestawem rur o średnicy 9 ⁵/₈”, zawiesi elewatorowych oraz Top-Drive (napęd górny) urządzenia wiertniczego, miało miejsce podczas wykonywania otworu eksploatacyjnego Barnówko 23K, zlokalizowanego na terenie KRNiGZ Dębno, Obszaru Górniczego Barnówko-Mostno-Buszewo. Otwór wykonywany był w oparciu o dodatek nr 3 do Planu ruchu KRNiGZ Dębno oraz na podstawie „Projektu geologiczno-technicznego wiercenia” urządzeniem wiertniczym typu IRI-IDECO ED 1200 przez zakład wykonujący roboty geologiczne Exalo Drilling S.A. na zlecenie przedsiębiorcy górniczego Orlen S.A. - Oddział PGNiG w Zielonej Górze, w oparciu o koncesję 6/97 z dnia 4 kwietnia 1997 r. na wydobywanie ropy naftowej i gazu ziemnego i współistniejącej siarki ze złoża „Barnówko-Mostno-Buszewo”. Otwór Barnówko 23K zaliczony został do klasy B zagrożenia erupcyjnego oraz do III klasy zagrożenia siarkowodorowego. W dniu 14 września 2025 r. otwór osiągnął głębokość końcową 2729 m mierzoną po krzywiźnie 21,0°. Rurowanie otworu rurami okładzinowymi 9 ⁵/₈” kontynuowano na zmianie nocnej (trwającej od godziny 19⁰⁰ w dniu 15 września 2025 r. do godziny 7⁰⁰ w dniu 16 września 2025 r.) w celu wykonania zabiegu cementowania zaplanowanego w dniu 16 września 2025 r. na zmianie rannej. Około godziny 3⁰⁰ po dokręceniu kolejnego odcinka rur 9 ⁵/₈”, wiertacz przystąpił do powolnego opuszczania kolumny rur 9 ⁵/₈” wyciągiem wiertniczym typu ED 1200, wchodzącym w skład urządzenia wiertniczego IRI-IDECO ED 1200 w celu założenia stałego centralizatora. W czasie opuszczania ww. kolumny rur do otworu i jednoczesnego hamowania hamulcem zasadniczym taśmowym nastąpiło niekontrolowane opadnięcie całego zestawu rur 95/8”, zawiesi elewatorowych oraz Top-Drive z wysokości około 7 m do otworu i uderzenie w stół wiertniczy. W wyniku uderzenia zestaw Top-Drive z zawiesiami elewatorowymi zatrzymał się pionowo i podparł się na zawiesiach elewatorowych wraz z kolumną rur na klinowym elewatorze pneumatycznym. Po uderzeniu, z niewyjaśnionych przyczyn, nastąpiło całkowite odwinięcie się liny z bębna napędu wyciągu i opadnięcie dolnego wielokrążka z olinowaniem na górną część Top-Drive od strony pulpitu sterowniczego wiertacza, wraz z częściowym wyluzowaniem liny i jej opadnięciem do poziomu stołu wiertniczego.

W czasie opuszczania zestawu rur okładzinowych 9 ⁵/₈” do otworu, ciężarowskaz wskazywał wartość około 140 ton. W czasie niebezpiecznego zdarzenia żaden z pracowników nie został poszkodowany. Do czasu ustalenia przyczyn, oceny i naprawy urządzenia wiertniczego prowadzono płukanie otworu w celu zmniejszenia ryzyka przychwycenia kolumny rur okładzinowych.

Wstępne ustalenia nie dają podstaw do sformułowania przyczyn niebezpiecznego zdarzenia.

W związku z zaistniałym zdarzeniem i przeprowadzonymi oględzinami miejsca zdarzenia w dniu 16 września 2025 r. Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu wydał decyzję wstrzymującą ruch urządzenia: wyciągu wiertniczego typu ED 1200 urządzenia wiertniczego typu IRI-IDECO ED 1200, stosowanego podczas wykonywania otworu Barnówko 23K przez Exalo Drillng S.A., w związku z zaistnieniem bezpośredniego zagrożenia dla pracowników wiertni, jednocześnie określił następujący warunek wznowienia ruchu wyciągu wiertniczego: przywrócić wyciąg wiertniczy  rządzenia wiertniczego IRI-IDECO ED 1200 do stanu zgodnego z dokumentacją techniczno-ruchową, dokonać ponownego protokólarnego odbioru kolaudacyjnego i dopuszczenia do ruchu urządzenia wiertniczego IRI-IDECO ED 1200 oraz powiadomić Dyrektora OUG o ponownym dopuszczeniu do ruchu.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Poznaniu.