26 04 2024

    Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                                       Katowice, dnia  7 maja 2024 r.

INFORMACJA Nr 19/2024/EW

o niebezpiecznym zdarzeniu - pożar akumulatorów rozruchowych silnika spalinowego pojazdu technologicznego BIEŁAZ nr ewid. 9, do którego doszło w dniu 26.04.2024 r. około godziny 8⁵⁰ na poziomie +330 m n.p.m. części południowo-wschodniej wyrobiska, w odkrywkowym zakładzie górniczym Kopalnia Wapienia „Czatkowice”, należącym do przedsiębiorcy Kopalnia Wapienia „Czatkowice” Sp. z o.o., ul. Czatkowice Dolne 78, 32-065 Krzeszowice.

Zakład Górniczy „Czatkowice” eksploatuje złoże wapieni karbońskich metodą odkrywkową w wyrobisku stokowo - wgłębnym, systemem ścianowym i zabierkowym z wieloskrzydłowym postępem frontu robót ośmioma poziomami,  na podstawie planu ruchu  zatwierdzonego na okres od 20.07.2018 r. - 19.07.2024 r. Urabianie złoża prowadzone jest z zastosowaniem robót strzałowych a usuwanie nadkładu koparkami lub spycharkami. Transport mas ziemno-skalnych realizowany jest za pomocą pojazdów technologicznych, między innymi marki BIEŁAZ. Część wyrobiska, w którym wystąpiło zdarzenie, zaliczona została do I stopnia zagrożenia osuwiskowego.

W dniu 26.04.2024 r. (piątek) na zmianie I trwającej od godziny 6⁰⁰ do 14⁰⁰, nie wykonywano prac związanych z urabianiem złoża. W północno zachodniej części wyrobiska górniczego wykonywano prace transportowe materiału mas ziemno-skalnych zgromadzonego na poziomie +390 m n.p.m. do zwałowiska na poziomie +330 m n.p.m. wyrobiska. Załadunek mas ziemno-skalnych wykonywano koparką na pojazdy technologiczne. Transport materiału pojazdami technologicznymi odbywał się drogą technologiczną w wyrobisku z poziomu +390 m n.p.m. na zwałowisko usytuowane na poziomie +330 m n.p.m. wyrobiska. Kierowca-operator wyznaczony do obsługi pojazdu technologicznego Biełaz numer ewidencyjny 9 wykonywał prace od godziny 6⁰⁰. Około godziny 8³⁵ po wyładowaniu materiału na zwałowisku na poziomie +330 m n.p.m., w drodze powrotnej na poziom +390 m n.p.m. kierowca-operator wyczuł zapach palącej się substancji, zatrzymał pojazd, wyłączył silnik i przez radio CB podał informację o wyczuwalnym zapachu spalenizny ze swojego pojazdu. Następnie wyszedł na zewnątrz samochodu i będąc z prawej strony Biełaza zobaczył dym unoszący się z rejonu skrzyni akumulatorów rozruchowych, zamontowanej na podwoziu pod skrzynią załadunkową. Kierowca-operator za pomocą gaśnicy proszkowej będącej na wyposażeniu Biełaza przystąpił do gaszenia pożaru skrzyni akumulatorów. W tym czasie przybył na miejsce zdarzenia sztygar zmianowy Działu Wydobycia oraz inni pracownicy wykonujący prace w pobliżu zdarzenia i przystąpili do gaszenia pożaru skrzyni akumulatorów gaśnicami proszkowymi. Około godziny 9⁰⁰ pożar skrzyni akumulatorów został ugaszony. W czasie zdarzenia nie doszło do pojawienia się otwartego ognia oraz objęcia pożarem innych podzespołów i elementów pojazdu technologicznego Biełaz numer ewidencyjny 9. Nikt z pracowników nie doznał obrażeń lub ekspozycji na powstałe zadymienie.

Na podstawie przeprowadzonych oględzin i wstępnych wyjaśnień świadków zdarzenia oraz analizy dokumentacji ruchowej ustalono, że w dniu zdarzenia nie wykonywano żadnych prac naprawczych przy Biełazie numer ewidencyjny 9 i kierowca-operator nie zgłaszał jakichkolwiek usterek w stanie technicznym pojazdu, które mogłyby spowodować zaistnienie pożaru skrzyni akumulatorów.

Na obecnym stanie rozpoznania sprawy przyjęto, że prawdopodobną przyczyną pożaru skrzyni akumulatorów, było zwarcie w instalacji elektrycznej 24 V zainstalowanej razem z czterema akumulatorami rozruchowymi w skrzyni akumulatorów pojazdu technologicznego Biełaz numer ewidencyjny 9. 

Kierowca-operator pojazdu technologicznego Biełaz numer ewidencyjny 9 został przebadany przez pracowników służby ochrony na okoliczność występowania alkoholu w wydychanym powietrzu. Badanie nie wykazało aby pracownik był po spożyciu alkoholu.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie wydał decyzje:

• wstrzymującą ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji drogi technologicznej z poziomu +390 m n.p.m. na poziom +330 m n.p.m. w rejonie narożnika części południowo -wschodniej wyrobiska na poziomie +330 m n.p.m., tj. w miejscu pozostawionego pojazdu technologicznego BIEŁAZ numer ewidencyjny 9 po pożarze skrzyni akumulatorów rozruchowych silnika spalinowego do czasu usunięcia z ww. rejonu przedmiotowego powyższego pojazdu technologicznego zgodnie z pisemnymi ustaleniami zatwierdzonymi przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
• wstrzymującą ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji pojazdu technologicznego Biełaz numer ewidencyjny 9 do czasu doprowadzenia zasilania elektrycznego układu zapłonowego silnika spalinowego do zgodności z ustaleniami treści punktów 5 i 12 Instrukcji eksploatacji nr 7547-3902015 P (dotyczących układu elektrycznego rozruchu silnika spalinowego), opracowanej przez importera pojazdu Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „POLMARK Kielce” Sp. z o.o.
• nakazującą podjąć środki profilaktyczne polegające na prowadzeniu prac transportowych mas ziemno-skalnych pojazdami technologicznymi z poziomu +390 m n.p.m. na poziom +330 m n.p.m. na zasadach pisemnie określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego, uwzględniających konieczność wyłączenia dostępu do strefy zagrożenia, w której pozostawiono pojazd technologiczny BIEŁAZ numer ewidencyjny 9 po zaistniałym zdarzeniu.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Krakowie.